تاریخ نظریه: 1399/01/26
شماره نظریه: 7/98/1805
شماره پرونده: ک 5081-2/681-89
استعلام:
1- چنانچه شخصی همزمان با ارتکاب جرم قتل عمدی مرتکب جرم تعزیری دیگری از درجه 1 الی 6 گردد در خصوص قتل به قصاص و در خصوص جرم تعزیری محکومیت قطعی صادر گردد آیا در صورت اعمال ماده 429 ق.م.ا و صدور حکم مجازات تعزیری در خصوص قتل، می‌توان هر دو مجازات فوق را بر اساس ماده 510 آ.د.ک مشمول مقررات ماده 134 ق.م.ا نمود؟
2- چنانچه شخصی مرتکب قتل عمدی شده و به قصاص محکوم گردد و در خلال حضور در زندان مرتکب جرم تعزیری دیگری از درجه 1 الی 6 گردد در این مورد نیز در صورت اعمال ماده 429 ق.م.ا و صدور حکم مجازات تعزیری در خصوص قتل و تقاضای تجمیع دو کلاسه توسط محکوم‌علیه آیا می‌توان مقررات تکرار جرم را نسبت به جرم دوم در مورد نامبرده اعمال نمود؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
1- اولاً، جمع مجازات‌های تعزیری که از مصادیق تشدید محسوب می‌شود، نیازمند نص قانونی همانند ماده 133 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 یا قسمت پایانی ماده 621 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مصوب 1375 است.
ثانیاً، حکم موضوع ماده 134 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 از باب ارفاق و امتنان است و لذا تفسیر آن نیز باید با همین رویکرد صورت پذیرد.
ثالثاً، با توجه به اطلاق اصطلاح «تعزیر» در ماده 134 یادشده، حکم این ماده شامل تعزیر مقرر در ماده 429 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 ناظر به ماده 612 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مصوب 1375 نیز می‌باشد.
بنابراین چنانچه شخصی همزمان با ارتکاب قتل عمد، مرتکب جرم تعزیری درجه یک تا شش شود و متعاقباً پس از قطعیت محکومیت به قصاص نفس یا اعمال ماده 429 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 به تعزیر موضوع ماده 612 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مصوب 1375 حکم شود، تعزیر تعیین‌شده در این خصوص تابع عمومات حاکم بر محکومیت‌های تعزیری است و در صورت فراهم بودن شرایط مندرج در مواد 134 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 یا ماده 510 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392، حسب مورد اجرای صرف مجازات اشد و یا صدور حکم واحد بلامانع است؛ زیرا مجازات قصاص نفس با اعمال ماده 429 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 ماهیت تعزیری یافته و به همین جهت قانون‌گذار برای آن تعزیر مقرر کرده است.
2- با توجه به جهات استدلالی مذکور در بند یک، در مورد کسی که به قصاص نفس محکومیت قطعی یافته و متعاقباً با اعمال ماده 429 قانون مجارات اسلامی مصوب 1392 به تعزیر محکوم و در خلال حضور در زندان، مرتکب جرم تعزیری از درجه یک تا شش شده است، مقررات تکرار جرم اعمال می‌شود و مستثنی کردن دو فقره محکومیت تعزیری به شرح پیش‌گفته از مقررات تکرار جرم موجب قانونی ندارد.