تاریخ نظریه: 1398/07/14
شماره نظریه: 7/98/883
شماره پرونده: 98-214-883 ع
استعلام:
...
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
1- -منظور ازهجده سال تمام کسی است که دوازده ماه از ورود سنش به هجده سالگی گذشته باشد ولذا کسی که دوازده ماه ازورود سنش به هفده سالگی گذشته را نمی توان هجده سال تمام دانست.
2- از مفاد ماده 57 «قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی مصوب 1378 با اصلاحات و الحاقات بعدی»، همراهی کاروان‌های تبلیغاتی با کاندیدا که قصد سخنرانی در محل را دارد افاده نمی‌گردد و ممنوعیت کاروان‌های تبلیغاتی در خارج از محیط سخنرانی و امثال آن‌ها مطلق است.
3 و6 مکرر- ممنوعیت‌های مذکور در ماده 57 «قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی مصوب 1378 با اصلاحات و الحاقات بعدی» با رعایت مقررات ماده 61 این قانون شامل درون ستاد انتخاباتی کاندید نمی‌شود.
4- شرط اعتیاد موضوع بند 8 ماده 30 قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی در صورتی فرد را از حق داوطلب شدن برای نمایندگی مجلس شورای اسلامی محروم می‌کند که حین اعلام داوطلبی و احراز صلاحیت موجود باشد و لذا سابقه اعتیاد موجب محرومیت از چنین حقی نیست.
5- برابر ماده 58 «قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی اصلاحی 1378/10/13»، آگهی تبلیغاتی نامزدهای انتخاباتی در صورتی از حمایت کیفری این قانون برخوردار است که در زمان قانونی مندرج در ماده 56 این قانون برای تبلیغات (هشت روز تا بیست و چهار ساعت قبل از اخذ رأی) و در محل مجاز الصاق شود. بنابراین پاره یا معدوم و یا مخدوش کردن آگهی تبلیغاتی نامزدهای انتخاباتی که در محل‌های غیر مجاز یا خارج از مهلت قانونی الصاق شده و یا این دو شرط را توأمان دارا می‌باشد، جرم محسوب نمی‌شود.
6- با توجه به اصلاح ماده 61 قانون فوق‌الذکر در 1395/3/3 پاسخ به این سوال منتفی است.
7- مستفاد از ماده 63 قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی اصلاحی 1378/10/13، منظور از شهر‌های بزرگ، شهر‌هایی است که بیش از یک منطقه شهرداری در آن دایر است؛ که در این صورت، دایر کردن یک محل به عنوان ستاد انتخاباتی در هر منطقه جایز است.
8- اولاً، استعمال عبارت «از تاریخ اعلام رسمی نامزدها» در ماده 59 قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی، به این جهت است که امر تبلیغات از سوی داوطلبان نمایندگی عموماً پس از اعلام رسمی اسامی نامزدها شروع می‌شود و فرض مفهوم مخالف برای عبارت پیش‌گفته به این ترتیب که روزنامه‌های دولتی پیش از اعلام اسامی نامزدها می‌توانند به نفع آنان تبلیغ نمایند، مبنی بر اشتباه و مغایر ممنوعیت استفاده از بودجه عمومی و امکانات دولتی برای این منظور است.
ثانیاً، «معرفی کاندیدا و بیان رزومه کاری وی که با هدف تبلیغات انتخاباتی و متضمن این امر نباشد» نیز مشمول ممنوعیت مندرج در صدر ماده 59 قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی و تبصره‌های آن می‌باشد. بدیهی است که اقدامات مربوط به فعالیت‌های عادی و یومیه کاندیدا، تبلیغات محسوب نمی‌شود.
ثالثاً، وفق تبصره 2 ماده 59 قانون یاد‌شده، نشریات متعلق به وزارتخانه‌ها، ادارات، شرکت‌های دولتی، موسسات وابسته به دولت، شهرداری‌ها، شرکت‌ها و سازمان‌های وابسته به آن‌ها و نهادها و موسساتی که از بودجه عمومی به هر مقدار استفاده می‌کنند «حق تبلیغ برای نامزدهای انتخاباتی را ولو به صورت درج آگهی ندارند» و اطلاق عبارت «درج آگهی» در این تبصره، متون متضمن تقدیر و تشکر را هم در برمی‌گیرد.
9- با توجه به اصل قانونی بودن جرم و مجازات؛ و این که قانون‌گذار برای انجام تبلیغات انتخاباتی که در بیست و چهار ساعت پیش از اخذ رأی صورت می‌گیرد مجازاتی مقرر نکرده است، لذا صرف این اقدام مجازات ندارد مگر آن که مشمول ماده 61 قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی (الصاق و نصب اعلامیه، عکس، پوستر، بنر و پارچه‌های تبلیغاتی) باشد.
10- با توجه به اطلاق بند 11 ماده 30 قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی: (محکومین به خیانت، کلاهبرداری، اختلاس و ارتشاء، غصب اموال دیگران» بدون توجه به این‌که محکومیت آنان مجازات تبعی موضوع ماده 25 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 را به دنبال دارد یا خیر، از داوطلب شدن برای نمایندگی مجلس شورای اسلامی محروم می‌باشند