میزان مسئولیت عوامل در حوادث ناشی از کار، رانندگی و پزشکی

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1397/08/15
برگزار شده توسط: استان یزد/ شهر یزد

موضوع

میزان مسئولیت عوامل در حوادث ناشی از کار، رانندگی و پزشکی

پرسش

با توجه به مواد 526 و 528 و 533 قانون مجازات اسلامی از فصل مربوط به موجبات ضمان اولاً در مورد حوادث ناشی از کار، رانندگی و پزشکی در صورتی که کارشناسان میزان تأثیر و عمل هر یک از عوامل را متفاوت اعلام کنند. آیا تعیین دیه می بایست با تساوی صورت گیرد یا با در نظر گرفتن نظریه کارشناس؟ ثانیاً: در مواردی که پزشکی قانونی یا هیأت رسیدگی به تخلفات پزشکی بیماریهای زمینه ای را به عنوان درصدی از علت صدمه یا فوت در نظر گرفته باشند تصمیم دادگاه چیست؟

نظر هیئت عالی

احراز وجود مسئولیت کیفری برای اشخاص در حوادث رانندگی، کار و پزشکی و تعیین میزان توزیع مسئولیت در پرداخت دیه، حسب مورد منوط به تحقق شرایط مذکور در قوانین مربوطه است و لذا پاسخگویی به پرسش نیازمند رسیدگی و بررسی موردی و احراز چگونگی موضوع و نحوه رفتار اشخاص دخیل در قضیه و اخذ نظریات کارشناسی و وجود شرایط قانونی و از جمله تعیین فرض حادثه(جمع مباشرین یا اسباب یا جمع سبب ومباشر) است و امکان اظهار نظر کلی وجود ندارد؛ بنابراین در فروض پرسش مسئولیت کیفری مرتکبین نیز با توجه به موازین قانونی نظیر مواد 145،141،140،453،526،528و 533 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 و قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 و قانون مجازات اسلامی مصوب 1375(تعزیرات) قابلیت بررسی را دارد.

نظر اکثریت

جواب سوال 1:
در حوادث رانندگی با توجه به نص ماده 528 قانون مجازات اسلامی در صورتی که صدمه یا فوت منتسب به رانندگان باشد و جملگی مقصر تشخیص داده شوند، تمام آنهایی که دخالت در ایجاد حادثه داشته اند به طور تساوی مسئول پرداخت دیه می‌باشند و در صورتی که تنها یکی از رانندگان مقصر باشد تنها او مسئول پرداخت دیه خواهد بود و میزان تأثیر رفتارآنها در تعیین میزان مسئولیت موثر نخواهد بود نظریه مشورتی شماره 7476- 1378/9/13 اداره حقوقی نیز موید این مطلب است.
جواب سوال 2(در مورد حوادث ناشی از کار و پزشکی «اتفاق نظر»):
چنانچه در بین اسباب،سبب اقوی که مسامحتا علت وقوع حادثه تلقی می‌شود،مشخص نباشد،اگر وقوع حادثه مستند به همه عوامل باشد اصولاً مسئولیت به نحو تساوی است ولیکن اگر درجه تأثیر رفتار متفاوت باشد به استناد ذیل ماده ی 526 ق.م.ا میزان مسئولیت آنان با توجه به میزان درجه تأثیر رفتار مرتکبان توسط دادگاه تعیین می‌گردد.

نظر اقلیت

جواب سوال 1: بنا به قاعده ی انصاف و اصل تفکیک مسئولیت عوامل موثر در حادثه مسئولیت رانندگان بر اساس میزان تأثیر عملشان و بر اساس نظریه کارشناس و درجه تأثیر تعیین می‌گردد. و تنها در صورتی به تساوی مسئولیت دارند که میزان تأثیر و تقصیر آنان به یک اندازه باشد و رویه حاکم در محاکم نیز همین است.