تاریخ نظریه: 1398/10/08
شماره نظریه: 7/98/765
شماره پرونده: ک 567-1/681-89
استعلام:
خواهشمند است نقطه نظرات حقوقی پیرامون سوال ذیل جهت بهره برداری همکاران قضایی به این دادگستری اعلام شود.
بر اثر تصادف فردی دچار آسیب شکستن استخوان جمجمه شده است و این آسیب موجب زوال عقل وی نیز گردیده است حال در مقام تعیین دیه نماینده شرکت بیمه گر خودروی مقصر حادثه اظهارنظر می دارد موضوع مشمول ماده 546 از قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 می‌باشد چرا که شکستن جمجمه و زوال عقل بر اثر یک ضربه واقع شده پس یک دیه بر آن تعلق می‌گیرد وکیل شاکی نیز با استناد به مواد 538 و 679 از قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 ادعای تعلق دو دیه را دارد حال سوال این است که رابطه ماده 546 و 679 چگونه است؟
1- آیا ماده اخیرالذکر ماده قبلی را نسخ کرده است؟
2- یا هریک از مستندات مذکور قاعده متفاوت و فرض متفاوتی را شامل می‌شود؟
3- مفهوم لازم و ملزوم در ماده 546 چیست./ع
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
1- 2- 3- با یادآور شدن این نکته که در استعلام به‌عمل‌آمده، شماره ماده 678 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 سهواً 679 قید شده است، در فرض سوال که فردی بر اثر تصادف دچار آسیب شکستن استخوان جمجمه شده این آسیب موجب زوال عقل نیز گردیده است، فرض سوال مشمول قسمت اول ماده 546 قانون مجازات اسلامی است و مجنی‌علیه مستحق دیه بیشتر (دیه زوال عقل) است و دیه شکستگی جمجمه در آن تداخل می کند؛ زیرا دلیلی بر وقوع ضربات متعدد که یکی موجب شکستگی جمجمه و دیگری موجب زوال عقل شده باشد، در این فرض وجود ندارد و موجبی به استناد ماده 679 قانون مذکور که مربوط به برگشتن عقل پس از دریافت دیه است، نیست و این ماده تعارضی با ماده 546 هم ندارد. منظور از عبارت «لازم و ملزوم» در ماده 546 این است که بین شکستگی جمجمه و زوال عقل رابطه علیت وجود داشته باشد و شکستگی جمجمه موجب زوال عقل باشد.