صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1400/09/03
برگزار شده توسط: استان فارس/ شهر شیراز
موضوع
امکان پذیرش دلیل جدید از فرد فاقد سمت جهت تجویز تعقیب مجدد
پرسش
در فرضی که تعقیب با گزارش و اعلام جرم آغاز شده (مثلاً بزه شرب خمر و یا حمل و نگهداری مشروبات الکلی) و به لحاظ فقد ادله اثباتی، پرونده منتهی به صدور قرار منع تعقیب گردیده، چنانچه فردی که در پرونده هیچ سمتی نداشته و ذینفع نیست، ادله‌ای جدید ارائه دهد؛ آیا مورد از موارد تجویز تعقیب مجدد در راستای اعمال ماده 278 از قانون آیین دادرسی کیفری می‌باشد یا اینکه به لحاظ ذینفع نبودن و عدم وجود سمت قانونی این ادله از وی قابل پذیرش نیست؟
نظر هیات عالی
در موضوع سوال، ملاک تعقیب مجدد، جدید بودن دلیل و ارائه آن است که اقتضای بررسی داشته باشد؛ این که دادستان از چه طریقی به ادله جدید می‌رسد، فاقد موضوعیت می‌باشد؛ با توجه به مراتب، بر صحت عقیده اکثریت اعلام نظر می‌شود.
نظر اکثریت
تعقیب می‌بایستی بر اساس قانونی صورت پذیرد؛ در ماده 64 از قانون آیین دادرسی کیفری جهات شروع به تعقیب قید شده که البته در جرائم قابل گذشت و غیر قابل گذشت متفاوت می‌باشد؛ چراکه در جرائم قابل گذشت تعقیب با شکایت شاکی آغاز و با گذشت وی موقوف می‌گردد. در ماده 278 از قانون آیین دادرسی کیفری سخن از کشف دلیل جدید می‌باشد و افراد می‌توانند در جرایم غیر قابل گذشت ادله ارائه کنند و این خود به منزله کشف است. ضمن اینکه در این ماده گفته شده دلیل جدید کشف شود و به اینکه چه کسی این ادله را ارائه کند اشاره‌ای نشده است. همچنین اینکه یکی از جهات شروع به تعقیب که در ماده 64 از قانون آیین دادرسی کیفری به آن اشاره شده، اطلاع دادستان از وقوع جرم به طرق قانونی دیگر است؛ لذا پاسخ سوال مثبت می‌باشد و این ادله از وی قابل پذیرش است.
نظر اقلیت
بایستی در خصوص سوال گفت که تعقیب دیگر تمام شده و باب تجویز تعقیب با ارائه دلیل جدید است و ماده 64 از قانون آیین دادرسی کیفری نیز جهات تعقیب را بیان کرده و نمی‌شود با هر دلیلی و از سوی هر شخصی تعقیب مجدد را تجویز نمود؛ ضمن اینکه ماده 278 از قانون آیین دادرسی کیفری با ماده 64 از همین قانون تخصیص خورده و بایستی وفق بندهای ماده 64 عمل گردد و چنانچه این جهات رخ دهد دادستان ورود کند و در غیر این صورت حق ورود ندارد؛ ضمن اینکه در جرائمی مثل شرب خمر اصل بر مکتوم ماندن بزه می‌باشد.