تاریخ نظریه: 1399/05/05
شماره نظریه: 7/99/561
شماره پرونده: 99-218-561ح
استعلام:
در خصوص پرونده‌هایی که خارج از صلاحیت شورای حل اختلاف جهت مصالحه به شعب سازشی این شورا ارجاع می‌شود، در مواردی که مقام ارجاع‌کننده (دادستان) دستوراتی جهت ارجاع موضوع به کارشناس رسمی دادگستری، احضار و اخذ اظهارات شهود صادر می‌کند، آیا شورای حل اختلاف صلاحیت ورود به موارد مذکور در پرونده‌ها اعم از کیفری یا حقوقی را دارد؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
در کلیه مواردی که در اجرای بندهای «ب» و «پ» ماده 8 و ماده 11 قانون شوراهای حل اختلاف مصوب 1394 و همچنین مواد 82 و 192 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 (میانجی‌گری و ایجاد صلح و سازش) پرونده جهت قلع نزاع و حصول سازش به شورای حل اختلاف ارجاع می‌شود، این شورا از باب «مقدمه واجب» تمامی اقداماتی را که مقتضی بداند انجام می‌دهد؛ اما از آنجا که اعضای این شورا ضابط دادگستری نیستند، مقامات قضایی و از جمله دادستان نمی‌توانند انجام اموری‌که ماهیتاً جزو تحقیقات مقدماتی موضوع ماده 90 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 بوده و مطابق مواد 92 و 98 این قانون انجام آن از وظایف مقامات قضایی و ضابطان دادگستری است را از شورای حل اختلاف درخواست کنند؛ چرا که مستفاد از قسمت اخیر ماده 30 قانون پیش‌گفته، تحقیقات و اقدامات صورت‌گرفته از سوی اشخاصی که ضابط قضایی نیستند، از نظر قانون، بی‌اعتبار است. قابل ذکر است که ارائه طریق و ارشادات مقام قضایی ضمن ارسال پرونده به شورا جهت ایجاد صلح و سازش فاقد اشکال است./ت