تاریخ نظریه: 1396/06/04
شماره نظریه: 7/96/1235
شماره پرونده: 704-1/127-96
استعلام:
چنانچه در متن قرار تأمین خواسته و در راستای ماده 117 قانون آئین دادرسی مدنی به اجرای آن قبل از ابلاغ تصریح شده باشد و دادخواست تأمین خواسته نیز به صورت مستقل از دعوی اصلی و بدون طرح دعوی اصلی اقامه شده باشد آیا اعتراض خوانده به آن قرار مانع اجرا و توقیف اموال وی و یا رفع توقیف از آن خواهد گردید یا خیر؟
ثانیاً با توجه به اینکه در ماده 116 قانون آئین دادرسی مدنی ذکر شده است که دادگاه در اولین جلسه به اعتراض رسیدگی می‌نماید که در فرض سوال دادخواست تأمین خواسته به صورت مستقل ارائه شده است منظور اولین جلسه رسیدگی به اعتراض به قرار تأمین خواسته است یا اولین جلسه ای که متعاقب تقدیم دعوی اصلی تشکیل خواهد گردید؟
ثالثاً دادگاه در رسیدگی به اعتراض به قرار تأمین خواسته که مستقل از دعوی اصلی صادر شده است چه اموری را مورد لحاظ قرار خواهد داد؟ آیا چنانچه خوانده منکر بدهی خود به خواهان باشد یا منکر امضای خود در ذیل سند مستند دعوی باشد دادگاه به این امور ماهیتی نیز که مربوط به اصل خواسته است رسیدگی می‌نماید یا آنکه رسیدگی به امور و ادعاهای مذکور منوط به تقدیم دادخواست اصلی از سوی ذی نفع خواهان اصلی می‌باشد
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
اولا: مستفاد از ماده 117 قانون آئین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی آن است که قرار تأمین پس از ابلاغ و نیز در مواردی بدون ابلاغ اجرا می‌شود و اعتراض نسبت به آن مانع اجرا و یا موجب توقف آن نخواهد بود.
ثانیا: منظور از اولین جلسه رسیدگی مندرج در ماده 116 قانون یاد شده اولین جلسه رسیدگی به دعوای اصلی است و در فرضی که دعوای اصلی در مهلت مقرر اقامه نشود، وفق ماده 112 قانون مذکور اقدام می‌شود.
ثالثا: اولین جلسه رسیدگی موضوع ماده 116 مذکور موضوعیت دارد زیرا در جلسه یاد شده ادله خواهان و دفاعیات خوانده مطرح و مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و دادگاه با لحاظ آن در خصوص اعتراض به عمل آمده نسبت به قرار تأمین اتخاذ تصمیم می‌کند. بنابراین رسیدگی به اعتراض مذکور پیش از جلسه اول دادرسی که امکان رسیدگی نسبت به ماهیت دعوای اصلی وجود ندارد، با منع قانونی مواجه است.