صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1397/05/16
برگزار شده توسط: استان فارس/ شهر شیراز
موضوع
ارائه دلیل جدید قبل از صدور کیفرخواست و امکان رجوع دادیار اظهارنظر از عقیده سابق
پرسش
چنانچه دادگاه کیفری در مقام حل اختلاف بین بازپرس و دادیار اظهارنظر، نظر دادیار اظهارنظر مبنی بر عقیده به صدور قرار جلب به دادرسی را تأیید نموده باشد و قبل از صدور کیفرخواست مشتکی عنه دلیل جدیدی ارائه نماید که مثبت بی گناهی وی باشد یا اینکه دادیار اظهارنظر متوجه شود که مشتکی عنه سابقاً دلیلی ارائه نموده که وی در زمان اظهار نظر متوجه آن نشده است و آن دلیل نیز مثبت بی گناهی مشتکی عنه باشد، آیا رجوع دادیار اظهارنظر از عقیده سابق (مبنی بر جلب به دادرسی) جایز است؟
نظر هیئت عالی
با توجه به رای دادگاه، دادسرا تکلیف به تبعیت از تصمیم مرجع موصوف دارد؛ اما این امر نافی انعکاس ادله ارائه شده به دادگاه نخواهد بود؛ نتیجتاً نظریه اکثریت در حد موصوف صحیح است.
نظر اکثریت
با توجه به اینکه به استناد ماده 273 قانون آیین دادرسی کیفری، تصمیم دادگاه در مقام حل اختلاف قطعی می‌باشد و دادگاه مقام عالی نسبت به دادسرا می‌باشد، دادسرا باید از تصمیم دادگاه تبعیت نماید. مفاد ماده 282 قانون آیین دادرسی کیفری نیز به معنای اجازه به دادستان جهت عدول از اظهارنظر نمی‌باشد؛ بنابراین حتی اگر ادله جدیدی حادث شود، دادستان یا دادیار اظهارنظر حق عدول از نظر سابق خود را ندارد و باید پرونده را جهت ارشاد نزد دادگاهی که در خصوص تأیید نظر دادیار اظهارنظر اتخاذ تصمیم نموده است ارسال نماید.
نظر اقلیت
تصمیم دادگاه در مقام حل اختلاف نوعی داوری می‌باشد و اظهارنظر ماهوی محسوب نمی گردد که عدول از آن مجاز نباشد و چنین پرونده ای تا قبل از ارسال به دادگاه جهت صدور رأی ماهوی پرونده دادسرا محسوب می‌گردد. با توجه به اینکه حسب مقررات آیین دادرسی کیفری از جمله مواد 22، 282 و 283 قانون آیین دادرسی کیفری قبل از ارسال پرونده به دادگاه، دادسرا مجاز به ارزیابی ادله می‌باشد؛ به نحوی که مفهوم مخالف و مفاد ماده 282 قانون موصوف مبین اجازه به دادستان جهت عدول از اصل اتهام یا ادله آن و حتی عدول از کیفرخواست قبل از ارسال پرونده به دادگاه می‌باشد. از طرفی فلسفه صدور کیفرخواست اعتقاد به گناهکاری متهم می‌باشد؛ بنابراین صدور کیفرخواست در حالیکه با ادله مکشوفه بی گناهی وی اثبات شده است خلاف منطق و انصاف قضایی می‌باشد؛ لذا با عنایت به مراتب توصیفی و مستندأ به ماده 282 قانون فوق الذکر دادستان یا دادیار اظهارنظر حق عدول از اظهارنظر سابق را دارد.