تاریخ نظریه: 1399/11/21
شماره نظریه: 7/99/1850
شماره پرونده: 99-186/2-1850 ک
استعلام:
مأموری با رعایت مقررات راجع به قانون به کارگیری سلاح توسط نیروهای مسلح در موارد ضروری مصوب 1373 مبادرت به تیراندازی منتهی به جراحت یا فوت متهم یا شهروندان می‌کند و کمیسیون ماده 5 آیین‌نامه اجرایی تبصره بند 5 ماده 3 قانون مذکور تیراندازی را وفق مقررات تشخیص می‌دهد. آیا می‌توان موضوع را با این استدلال که سلاح نوعاً کشنده است، در شمول بند «ب» ماده 290 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 دانست؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
اولاً، هیأت کارشناسی موضوع ماده 5 آیین‌نامه اجرایی تبصره بند 5 ماده 3 قانون به کارگیری سلاح توسط مأموران نیروهای مسلح در موارد ضروری مکلف است در کلیه مواردی که مأمور یا مأموران مسلح در اجرای مأموریت خود اقدام به تیراندازی کرده و منجر به قتل و جرح شده باشد، با بررسی دقیق موضوع، نظر خود مبنی بر «انطباق یا عدم انطباق اقدام مأمور یا مأموران در به کارگیری سلاح با مقررات مربوط» را اعلام کند و نظر هیأت که نظر کارشناسی محسوب می‌شود، مانند دیگر نظریات کارشناسی برای قاضی لازم‌الاتباع نیست.
ثانیاً، تشخیص عمدی یا غیر عمدی بودن جنایت، امری موضوعی است که احراز آن با توجه به ملاک‌های مقرر در قانون و نیز محتویات پرونده و بررسی‌ها و تحقیقات به عمل آمده با قاضی رسیدگی‌کننده است. مع‌ذلک هرگاه مأمور در عمل ارتکابی (فعلی نوعاً کشنده) عمد داشته باشد، طبیعتاً نتیجه ناشی از آن نیز عمدی است؛ اعم از این‌که قتل باشد یا ضرب و جرح.