تاریخ نظریه: 1399/08/25
شماره نظریه: 7/99/926
شماره پرونده: 99-210-926 ک
استعلام:
1- آیا تیراندازی غیر عمد که لازمه آن مصرف حداقل یک تیر فشنگ است، مصداق تضییع مهمات موضوع قسمت اخیر ماده 83 قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح است؟ خصوصا از این حیث که قانونگذار در قسمت اخیر این ماده، مجازات اهمال و تفریط منجر به نقص یا تضییع مهمات را شش ماه تا سه سال حبس تعزیری تعیین کرده که از مجازات تیراندازی عمدی مقرر در ماده 41 همین قانون، یک درجه شدیدتر است.
2- با توجه به مراتب فوق، آیا می‌توان گفت که بر اساس مفهوم مخالف ماده 41 قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح، قانونگذار صرفاً تیراندازی عمدی بر خلاف مقررات آن هم در حین خدمت یا ماموریت را برای نظامیان جرم‌انگاری کرده و تضییع مهمات مندرج در ماده 83 مجازات جرایم نیروهای مسلح به روشی غیر از تیراندازی است؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
1 و 2- تشخیص «تضییع مهمات» در ماده 83 قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح مصوب 1382 بر اساس «عرف خاص نظامی» با مقام قضایی رسیدگی‌کننده است؛ بنابراین در فرض استعلام، چنانچه به تشخیص مقام قضایی «تیراندازی غیرعمدی» از مصادیق «تضییع مهمات» محسوب شود، مرتکب مطابق ماده 83 قانون فوق الذکر قابل تعقیب و مجازات است. ضمناً بزه «تیراندازی عمدی» که حسب مورد می‌تواند مشمول مقررات مختلف از جمله مواد 41 و 83 و 93 قانون فوقالذکر و یا مواد 612 و 614 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مصوب 1375 باشد، با موضوع تضییع مهمات، دو مقوله متفاوت است.