صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1397/10/20
برگزار شده توسط: استان آذربایجان غربی/ شهر میاندوآب
موضوع
نحوه اجرای قسامه در موضوعات ضرب و جرح عمدی با طرفین صغیر
پرسش
در مواردی که دیه کمتر از موضحه باشد و مرتکب صغیر باشد و شاکی و یا ولی او قسامه را به متهم محول نماید و از آنجا که عاقله مسئول جنایات کمتر از موضحه نمی‌باشد و متهم نیز صغیر است؛ تکلیف قسامه نکول شده به متهم صغیر چه خواهد بود؟
نظر هیئت عالی
عین نظریه شماره 7/7161 مورخ 81/9/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه بشرح زیر موید عقیده اکثریت همکاران است:
نظر به اینکه مواد 239 تا 254 قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1375 که در موارد لوث تعیین شده است منحصر به قتل نیست بلکه شامل جراحات هم می‌شود چنانچه مورد از موارد لوث باشد و نوبت به قسامه برسد، ولی قهری طفل مجنی‌علیه می‌تواند در قسامه شرکت نموده و ادای سوگند نماید و همچنین در صورتی که ولی قهری مجنی‌علیه از اقامه قسامه امتناع کند می‌تواند از ولی قهری طفل مشتکی‌عنه مطالبه قسامه نماید چنانچه اتهام طفل مبنی بر ایراد ضرب و جرح ثابت شود به استناد ماده 50 قانون مجازات اسلامی عاقله مسئول پرداخت دیه می‌باشد.
نظر اکثریت
در این خصوص حکم قانونی صریحی مشاهده نمی‌شود مستفاد از ماده 320 قانون مجازات اسلامی و با توجه به اختیار کامل ولی قهری نسبت به مولی‌علیه و لزوم حل و فصل دعوی در فرض سوال ولی قهری مرتکب بر نفی اتهام اقامه قسامه خواهد نمود.
نظر اقلیت
چون‌که ولی قهری متهم صغیر که متهم به جنایت کمتر از موضحه است مسئول پرداخت دیه نمی‌باشد، لذا اقامه قسامه توسط ولی مزبور وجهه مقتضی نخواهد داشت و در این موارد باید با توسل به دیگر طرق اثبات دعوی موضوع را حل و فصل کرد.
نظر ابرازی
ممتنع