در این آیین نامه عبارتهای زیر در معانی مشروح مربوط به کار می روند:
قانون: قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان - مصوب 1374.
مهندسی ساختمان: امور فنی و مهندسی، معماری و شهرسازی، بخشهای ساختمان و شهرسازی.
سازمان: سازمان نظام مهندسی ساختمان.
نظام مهندسی استان: سازمان نظام مهندسی ساختمان استان.
پروانه اشتغال: پروانه اشتغال به کار مهندسی، کاردانی، تجربی.
رشته های اصلی: رشته های اصلی مهندسی شامل معماری، عمران، تأسیسات مکانیکی، تأسیسات برقی، شهرسازی، نقشه برداری و ترافیک.
رشته های مرتبط: رشته های مرتبط با رشته های اصلی.
فصل اول : کلیات
از
آیین نامه اجرایی قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان
اشتغال اشخاص حقیقی و حقوقی برای امور طراحی، محاسبه، نظارت، اجرا و سایر خدمات فنی در بخشهای مهندسی ساختمان در محل هایی که تا کنون در اجرای قوانین قبلی به وسیله وزارتخانه های مسکن و شهرسازی و کشور تعیین و اعلام شده و همچنین در شهرها و شهرستانها و محل هایی که به وسیله وزارت مسکن و شهرسازی با کسب نظر از وزارت کشور مشخص و آگهی خواهد شد، داشتن مدرک صلاحیت حرفه ای ضروری است.
تبصره 1 - صلاحیت موضوع این ماده در مورد اشخاص حقیقی و حقوقی به ترتیب زیر احراز می‌شود:
الف - در مورد مهندسان از طریق پروانه اشتغال به کار مهندسی.
ب - در مورد کاردانهای فنی از طریق پروانه اشتغال به کار کاردانی.
پ - در مورد معماران تجربی از طریق پروانه اشتغال به کار تجربی.
ت - در مورد استادکاران و کارگران ماهر از طریق پروانه مهارت فنی.
ث - در مورد اشخاص حقوقی از طریق پروانه اشتغال به کار مهندسی (حقوقی).
ج - در مورد اشخاص حقوقی از طریق پروانه اشتغال به کار کاردانی فنی (حقوقی).
تبصره 2 - پروانه مهارت فنی به وسیله وزارت کار و امور اجتماعی و سایر پروانه های اشتغال به وسیله وزارت مسکن و شهرسازی صادر می‌شود.
تبصره 1 - صلاحیت موضوع این ماده در مورد اشخاص حقیقی و حقوقی به ترتیب زیر احراز می‌شود:
الف - در مورد مهندسان از طریق پروانه اشتغال به کار مهندسی.
ب - در مورد کاردانهای فنی از طریق پروانه اشتغال به کار کاردانی.
پ - در مورد معماران تجربی از طریق پروانه اشتغال به کار تجربی.
ت - در مورد استادکاران و کارگران ماهر از طریق پروانه مهارت فنی.
ث - در مورد اشخاص حقوقی از طریق پروانه اشتغال به کار مهندسی (حقوقی).
ج - در مورد اشخاص حقوقی از طریق پروانه اشتغال به کار کاردانی فنی (حقوقی).
تبصره 2 - پروانه مهارت فنی به وسیله وزارت کار و امور اجتماعی و سایر پروانه های اشتغال به وسیله وزارت مسکن و شهرسازی صادر می‌شود.
(الحاقی 1394/12/02)- اصول اخلاق حرفه ای که همه اشخاص در ارایه خدمات مهندسی خود ملتزم به رعایت و لحاظ کردن آن هستند به شرح زیر می‌باشد:
1- رجحان منافع عمومی، حفظ محیط زیست، میراث فرهنگی و رعایت قانون بر منافع شخصی خود و صاحبان کار به هنگام تعارض منافع.
2 - انجام خدمات مهندسی به نحو حرفه ای و همراه با مراقبت و خودداری از اقدامی که با حقوق عمومی، صاحبان کار و اشخاص ثالث مغایرت داشته باشد.
3 - رفتار شرافتمندانه، مسئولانه، توأم با امانتداری، رازداری، انصاف و حسن نیت و منطبق بر دانش حرفه ای در عرضه خدمات مهندسی در برابر صاحبان کار و خودداری از هر اقدامی که با منافع قانونی صاحبان کار مغایرت داشته باشد.
4 - احتراز از رفتاری که موجب لطمه به همکاران، سلب اعتبار اجتماعی یا وهن صاحبان حرفه مهندسی باشد.
5 - اجتناب از تکفل همزمان اموری که زمینه و موجبات نمایندگی یا قبول منافع متعارض را فراهم آورد.
مصادیق رفتارهای مشمول رعایت یا نقض اصول فوق در حرفه های مهندسی موضوع قانون، بر اساس نظام نامه رفتار حرفه ای اخلاقی در مهندسی ساختمان خواهد بود که پس از کسب نظر از شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی ساختمان و تشکل های قانونی و رسمی مرتبط با حرفه، با تصویب وزیر راه و شهرسازی ابلاغ می‌شود.
تبصره 1 (الحاقی 1394/12/02)- از تاریخ لازم الاجرا شدن این تصویب نامه، نظام نامه رفتار حرفه ای اخلاقی در مهندسی ساختمان به مواد آزمون های اخذ پروانه اشتغال به کار مهندسی موضوع ماده (5) آیین نامه افزوده می‌شود.
تبصره 2 (الحاقی 1394/12/02)- در هر سازمان استان با انتخاب هیئت مدیره کارگروهی متشکل از مهندسان موجه و مشهور به پای بندی به اخلاق حرفه ای در رشته های اصلی مهندسی تحت عنوان کارگروه ترویج و پایش اخلاق حرفه ای تشکیل می‌شود. این کارگروه ها در چارچوب ترتیباتی که شورای مرکزی معین و ابلاغ می کند عهده دار وظایف زیر خواهند بود:
1 - آموزش و ترویج اصول اخلاق حرفه ای و نظامنامه رفتار حرفه ای اخلاقی در مهندسی ساختمان به اعضای سازمان استان.
2 - پایش مستمر و ارزیابی ادواری میزان رعایت اخلاق حرفه ای و همه گیری رعایت آن به وسیله اعضای سازمان استان و تشخیص موانع توسعه آن و پیگیری رفع آنها و ارسال آن برای انتشار عمومی در ارکان نظام مهندسی در سطح کشور.
3- پیشنهاد اعمال اصلاحات اعم از تغییر و تکمیل مصادیق و معیارهای رفتار حرفه ای اخلاقی به شورای مرکزی برای ارایه به وزارت راه و شهرسازی.
1- رجحان منافع عمومی، حفظ محیط زیست، میراث فرهنگی و رعایت قانون بر منافع شخصی خود و صاحبان کار به هنگام تعارض منافع.
2 - انجام خدمات مهندسی به نحو حرفه ای و همراه با مراقبت و خودداری از اقدامی که با حقوق عمومی، صاحبان کار و اشخاص ثالث مغایرت داشته باشد.
3 - رفتار شرافتمندانه، مسئولانه، توأم با امانتداری، رازداری، انصاف و حسن نیت و منطبق بر دانش حرفه ای در عرضه خدمات مهندسی در برابر صاحبان کار و خودداری از هر اقدامی که با منافع قانونی صاحبان کار مغایرت داشته باشد.
4 - احتراز از رفتاری که موجب لطمه به همکاران، سلب اعتبار اجتماعی یا وهن صاحبان حرفه مهندسی باشد.
5 - اجتناب از تکفل همزمان اموری که زمینه و موجبات نمایندگی یا قبول منافع متعارض را فراهم آورد.
مصادیق رفتارهای مشمول رعایت یا نقض اصول فوق در حرفه های مهندسی موضوع قانون، بر اساس نظام نامه رفتار حرفه ای اخلاقی در مهندسی ساختمان خواهد بود که پس از کسب نظر از شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی ساختمان و تشکل های قانونی و رسمی مرتبط با حرفه، با تصویب وزیر راه و شهرسازی ابلاغ می‌شود.
تبصره 1 (الحاقی 1394/12/02)- از تاریخ لازم الاجرا شدن این تصویب نامه، نظام نامه رفتار حرفه ای اخلاقی در مهندسی ساختمان به مواد آزمون های اخذ پروانه اشتغال به کار مهندسی موضوع ماده (5) آیین نامه افزوده می‌شود.
تبصره 2 (الحاقی 1394/12/02)- در هر سازمان استان با انتخاب هیئت مدیره کارگروهی متشکل از مهندسان موجه و مشهور به پای بندی به اخلاق حرفه ای در رشته های اصلی مهندسی تحت عنوان کارگروه ترویج و پایش اخلاق حرفه ای تشکیل می‌شود. این کارگروه ها در چارچوب ترتیباتی که شورای مرکزی معین و ابلاغ می کند عهده دار وظایف زیر خواهند بود:
1 - آموزش و ترویج اصول اخلاق حرفه ای و نظامنامه رفتار حرفه ای اخلاقی در مهندسی ساختمان به اعضای سازمان استان.
2 - پایش مستمر و ارزیابی ادواری میزان رعایت اخلاق حرفه ای و همه گیری رعایت آن به وسیله اعضای سازمان استان و تشخیص موانع توسعه آن و پیگیری رفع آنها و ارسال آن برای انتشار عمومی در ارکان نظام مهندسی در سطح کشور.
3- پیشنهاد اعمال اصلاحات اعم از تغییر و تکمیل مصادیق و معیارهای رفتار حرفه ای اخلاقی به شورای مرکزی برای ارایه به وزارت راه و شهرسازی.
(اصلاحی 1394/12/02)- شهرداریها و مراجع صدور پروانه ساختمان، پروانه شهرک سازی و شهرسازی و همچنین مراجع صدور مجوزهای مربوط به تفکیک اراضی و سایر مراجع صدور مجوزهای مربوط به اجرا، کنترل، نظارت و نظایر آن در محل های مندرج در ماده (2) برای صدور پروانه یا مجوزهای مذکور تنها نقشه هایی را خواهند پذیرفت که توسط اشخاص حقیقی و حقوقی دارنده پروانه اشتغال و در حدود صلاحیت و ظرفیت مربوط امضاء شده باشد و برای انجام فعالیتهای کنترل و نظارت نیز فقط از خدمات این اشخاص در حدود صلاحیت و ظرفیت اشتغال آنها می توان استفاده نمود.
تبصره - نقشه تفکیک اراضی که توسط شهرداریها تهیه می‌شود از مفاد این ماده مستثناست.
تبصره - نقشه تفکیک اراضی که توسط شهرداریها تهیه می‌شود از مفاد این ماده مستثناست.