تاریخ نظریه: 1399/10/24
شماره نظریه: 7/99/1390
شماره پرونده: 99-96-1390ح
استعلام:
1- با توجه به مفاد قانون لغو ماده 90 قانون محاسبات عمومی مصوب 1363 کلیه وزارت‌خانه‌ها و موسسات و شرکت‌های دولتی و نهادهای انقلاب اسلامی و بنیادها موظفند هر نوع عوارض متعلقه را به شهرداریها پرداخت کنند.
2- تبصره 3 ماده 50 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1387 به صراحت قوانین و مقررات مربوط به اعطای تخفیف یا معافیت از پرداخت عوارض یا وجوه به شهرداریها و دهیاری‌ها را ملغی کرده است و این قانون از حیث زمان تصویب موخر بر ماده 26 قانون نوسازی و عمران شهری مصوب 1347 است که کتابخانه‌ها را از پرداخت عوارض معاف کرده است.
3- از تاریخ 1391/1/1 به بعد نیز به موجب تبصره ذیل ماده 181 قانون برنامه پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب 1395 «هر گونه تخفیف، بخشودگی حقوق و عوارض شهرداریها توسط دولت و قوانین مصوب منوط به تأمین آن از بودجه عمومی سالانه کشور است. در غیر این صورت بخشودگی تخفیف حقوق و عوارض شهرداری ممنوع است» همچنین وفق تبصره بند «الف» ماده 95 قانون برنامه ششم توسعه مصوب 1395 فقط مساجد، مصلی‌ها و اماکن صرفاً مذهبی اقلیت‌های دینی مصرح در قانون اساسی و حوزه‌های علمیه شامل مراکز آموزشی، پژوهشی و اداری از پرداخت هزینه‌های حق انشعاب آب، برق، گاز، فاضلاب و عوارض ساخت و ساز برای فضای اصلی معاف هستند.
4- رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره 81/461 مورخ 1381/12/18 مقرر می‌دارد: «نظر به ماده 138 قانون محاسبات عمومی کشور مصوب شهریور ماه 1366 که به موجب آن سازمان صدا و سیما در اجرای قانون مزبور در حکم شرکت‌های دولتی عنوان و اعلام گردیده و با عنایت به عموم و اطلاق حکم مقرر در ماده واحده قانون لغو ماده 90 قانون محاسبات عمومی مصوب سال 1363 مشعر بر الزام کلیه وزارت‌خانه‌ها و موسسات و شرکت‌های دولتی و نهادهای انقلاب اسلامی و بنیادها به پرداخت هر نوع عوارض متعلقه به شهرداریها، مفاد بخشنامه‌های مورد اعتراض در حدی که مبین حکم مقنن در خصوص تکلیف سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران به پرداخت عوارض قانونی به شهرداری می‌باشد مغایرتی با قانون ندارد و خارج از حدود اختیارات قانونی مربوط نمی‌باشد».
با توجه به توضیحات یادشده و با عنایت به این‌که در بودجه‌های سنوات قبل و بودجه سال جاری کل کشور، هیچ‌گونه معافیتی برای کتابخانه‌های عمومی و سازمان صدا و سیما از پرداخت عوارض شهرداری پیش‌بینی نشده است، آیا اماکن و سازمان مذکور از پرداخت عوارض قانونی شهرداری معاف هستند؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
با عنایت به قانون لغو ماده 90 قانون محاسبات عمومی مصوب 1363 و تبصره 3 ماده 50 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1387 با الحاقات و اصلاحات بعدی و لحاظ تبصره 2 ماده قانونی مذکور و نسخ ماده 26 قانون نوسازی و عمران شهری مصوب 1347، صدا و سیما و کتابخانه‌های عمومی از پرداخت عوارض قانونی شهرداریها معاف نیستند. ضمناً موارد معافیت موضوع تبصره ذیل بند «الف» ماده 95 قانون برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب 1395 در محل خود قابل اعمال است.