تاریخ نظریه: 1402/05/09
شماره نظریه: 7/1401/1273
شماره پرونده: 1401-3/1-1273ح
استعلام:
چنانچه شخصی به پرداخت وجه چند فقره چک محکوم شود و سپس بابت خیانت در امانت نسبت به این چک‌ها علیه ثالث طرح دعوا کند و حکم محکومیت قطعی ثالث صادر شود؛ آیا این فرد که در خصوص محکومیت خود به پرداخت وجه چک‌ها اعاده دادرسی نکرده است، می‌تواند با ارائه رای قطعی کیفری صادر شده علیه ثالث به واحد اجرای احکام مدنی، مختومه شدن پرونده را خواستار شود؟ آیا اجرای احکام مکلف به پذیرش این درخواست است؟ در صورت منفی بودن پاسخ، آیا می‌تواند با تقدیم دادخواست استرداد لاشه چک و ارائه رای قطعی مبنی بر پذیرش این دعوا، مختومه شدن پرونده و اجراییه را خواستار شود؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
در فرض سوال که پس از محکومیت قطعی شخص به پرداخت وجه چند فقره چک، وی رای بر محکومیت کیفری ثالث بابت خیانت در امانت نسبت به این چک‌ها دریافت کرده است؛ اولاً، محکومیت کیفری ثالث تاثیری در حق محکوم‌له پرونده حقوقی ندارد.
ثانیاً، با توجه به اصل تاخیرناپذیری اجرای حکم قطعی دادگاه و مستند به ماده 24 قانون اجرای احکام مدنی مصوب 1356 و ماده 8 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379 مادام که حکم محکومیت قطعی حقوقی نقض نشده است، اجرای آن به قوت خود باقی است و صرف رای کیفری صادره موجب توقف عملیات اجرایی و یا پایان بخشیدن به آن نمی‌شود.
ثالثاً، صرف تقدیم دادخواست استرداد لاشه چک و صدور حکم قطعی در این خصوص، مانع از اجرای حکم حقوقی نیست؛ مگر آنکه لاشه چک به هر طریقی در اختیار و ید محکوم‌له این حکم قرار گیرد که در این صورت وفق ماده 17 قانون صدور چک مصوب 1355 با اصلاحات و الحاقات بعدی، رفتار می‌شود.