صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1397/03/10
برگزار شده توسط: استان قزوین/ شهر قزوین
موضوع
امکان رسیدگی محاکم قضایی به موضوعات داوری در صورت وجود توافق نامه یا شرط داوری در ضمن عقد اصلی
پرسش
آیا با وجود توافق نامه داوری یا شرط داوری در ضمن عقد اصلی، محاکم قضایی حق رسیدگی به موضوعات داوری را دارند؟
نظر هیئت عالی
مطابق بند یک ماده 481 قانون آئین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی تراضی طرفین دعوی مبنی بر منتفی شدن رجوع به داوری علی رغم وجود قرارداد یا موافقت نامه داوری خلاف قواعد آمره نیست و در صورتی که خواهان علی رغم موافقت نامه داوری اقدام به تقدیم دادخواست نماید و خوانده نیز به موجب لایحه ای صریحاً انصراف خود را از رجوع به داوری اعلام کند یا به موجب لایحه ای به دفاع از دعوی معنون بپردازد؛ به طور ضمنی صلاحیت دادگاه را پذیرفته و دادگاه ذی صلاح می‌تواند رسیدگی کند؛ لیکن صرف عدم ایراد یا عدم حضور خوانده دعوی در جلسه رسیدگی به معنی پذیرش صلاحیت دادگاه نیست.
نظر اکثریت
با وجود توافق نامه ی داوری یا شرط داوری در ضمن عقد اصلی، محاکم قضایی حق رسیدگی به موضوعات داوری را ندارند اعم از اینکه از سوی خوانده ایراد شود یا ایراد وارد نشود؛ در صورت وجود توافق نامه ی داوری یا شرط داوری نسبت به دعوای مطروحه با استناد به ماده 2 و 454 و 455 قانون آیین دادرسی مدنی قرار عدم استماع دعوا صادر می‌گردد.
نظر اقلیت
در صورت طرح دعوای اصلی موضوع شرط داوری در محاکم قضایی چنانچه خوانده با توجه به شرط داوری مندرج در قرارداد اصلی موضوع دعوا به صلاحیت دادگاه ایراد بگیرد دادگاه ضمن پذیرش ایراد باید قرار عدم استماع دعوا صادر نماید والا اگر خوانده ایرادی به صلاحیت دادگاه نگیرد به نظر می‌رسد این امر به منزله اقاله شرط داوری از سوی طرفین قرارداد اصلی می‌باشد؛ چون اصولاً همان دو اراده ای که شرط داوری را ایجاد نموده اند قانوناً حق اقاله آن را نیز دارند.