مرجع رسیدگی به اختلاف در صلاحیت دادگاه و دادسرا

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1399/05/05
برگزار شده توسط: استان خراسان شمالی/ شهر راز

موضوع

مرجع رسیدگی به اختلاف در صلاحیت دادگاه و دادسرا

پرسش

آیا اختلاف در صلاحیت بین دادسرا و دادگاه ممکن است؟ در این صورت مرجع حل اختلاف کجا می‌باشد؟

نظر هیئت عالی

نظر به این که دادسرا در معیت دادگاه می‌باشد صدور قرار عدم صلاحیت از سوی دادسرایی که در معیت آن است یا عکس آن موضوعیت ندارد.

نظر اکثریت

نظر دادگاه برای دادسرا لازم الاتباع است چرا که مطابق ماده 22 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 دادسرا در معیت دادگاه تشکیل می‌شود. بنابراین دوگانگی بین دادسرا و دادگاه وجود ندارد و در این صورت امکان اختلاف متصور نیست. مضاف بر آن قانونگذار در ماده 317 قانون یاد شده حل اختلاف در صلاحیت در امور کیفری را به مقررات آیین دادرسی کیفری ارجاع داده است و در ماده 30 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی، نظر مرجع عالی را لازم الاتباع دانسته است. و با التفات به اینکه مرجع رسیدگی به اعتراض به قرارهای نهایی دادسرا و مرجع رسیدگی به اعتراض به قرار های تامین کیفری و همچنین مرجع حل اختلاف بین بازپرس و دادستان، دادگاه می‌باشد می توان گفت که جایگاه دادگاه نسبت به دادسرا، جایگاه مرجع عالی می‌باشد و در نتیجه با تنقیح مناط و وحدت ملاک از ماده 30 قانون مذکور اختلاف بین دادسرا و دادگاه متصور نخواهد بود و می بایست دادسرا از نظر دادگاه که مرجع عالی است تبعیت نماید. از طرف دیگر با عنایت به اینکه قانون گذار در ماده 317 قانون آیین دادرسی کیفری با اینکه در مقام بیان اختلاف در صلاحیت در امورکیفری بوده و از اختلاف در صلاحیت بین دادسرا ها سخن یاد کرده اما در خصوص اختلاف در صلاحیت بین دادسرا و دادگاه سخنی به میان نیاورده، اینگونه به نظر می‌رسد که قانونگذار عدم امکان اختلاف بین دادسرا و دادگاه را امری بدیهی و ناممکن فرض کرده است.

نظر اقلیت

مرجع حل اختلاف بین دادسرا و دادگاه، دادگاه تجدید نظر می‌باشد. به این خاطر که اولاً: در خصوص اختلاف در صلاحیت بین دادسرا و دادگاه قوانین کیفری ساکت است و ماده 317 قانون آیین دادرسی کیفری اختلاف در صلاحیت در امور کیفری را به مطابق مقررات آیین دادرسی مدنی دانسته است. و با توجه به ملاک ذکر شده در تبصره ماده 27 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی، مرجع حل اختلاف بین دو مرجع قضائی بدوی در یک استان دادگاه تجدید نظر می‌باشد. ثانیاً؛ با توجه به اینکه رای دادگاه برای دادستان لازم الاتباع نیست و مطابق بند پ ماده 433 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 و بند ب ماده 475 قانون یاد شده، دادستان حق تجدید نظر خواهی و فرجام خواهی و همچنین حق درخواست اعاده دادرسی را دارد می توان گفت که نظر دادگاه برای دادسرا لازم الاتباع نخواهد بود. همانطور که (مطابق ماده 240 و 265) قرار بازداشت متهم و قرار نهایی صادره از سوی بازپرس باید به نظر دادستان برسد قراربازداشت و قرار نهایی صادره از سوی دادرس که به جانشینی از بازپرس تحقیقات را انجام داده است باید به نظر دادستان برسد و این نشان از آن دارد که نظر دادرس برای دادستان لازم الاتباع نیست.