صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1396/09/09
برگزار شده توسط: استان اردبیل/ شهر مشگین شهر
موضوع
خواندگان متعدد در چند حوزه قضایی
پرسش
مطابق قانون در صورتی‌که خواندگان متعدد و در حوزه‌های قضایی متعددی سکونت داشته باشند خواهان می‌تواند به هر یک از دادگاه‌های محل اقامت خواندگان مراجعه و طرح دعوی نماید، در پرونده‌ای خواهان برای ایجاد صلاحیت دادگاه محل اقامت خود یک نفر خوانده را که دعوی متوجه وی نمی‌باشد عمداً جزء اصحاب دعوی قلمداد می‌نماید و در حین دادرسی این امر احراز و عدم توجه دعوی به خوانده مزبور محرز می‌شو. در این گونه موارد به چه نحوی باید اتخاذ تصمیم نمود؟
نظر هیئت عالی
در فرض سوال که خواهان شخصی را در زمره خواندگان قرار داده تا بتواند دعوا را در محل اقامت او اقامه کند و پس از تقدیم دادخواست، این امر احراز شود که دعوا متوجه خوانده مزبور نیست، در این صورت دادگاه ابتدا نسبت به آن خوانده قرار رد دعوی صادر می‌کند و نسبت به سایرین قرار عدم صلاحیت صادر و اعلام می‌نماید.
نظر اکثریت
هر چند وفق ماده 26 قانون آیین دادرسی مدنی مناط تشخیص صلاحیت زمان تقدیم دادخواست است و اما وفق ماده 16 قانون فوق هر وقت ادعا متوجه افراد متعددی باشد خواهان اختیار طرح دعوی را دارد و در فرض سوال ادعا متوجه شخص مطرح در سوال نیست لذا دادگاه نباید رسیدگی نماید و اما برای این امر سه راهکار پیش‌بینی شد که هر سه دارای ایراداتی است: 1- ضمن توضیح در رای و تشریح موضوع کلا عدم صلاحیت بزنیم به مرجع صالح 2- قرار رد دعوی به لحاظ عدم توجه دعوی و قرار عدم صلاحیت هم زمان صادر کنیم. 3- قرار رد دعوی به لحاظ عدم توجه دعوی صادر و پس از قطعیت قرار نسبت به مابقی خواندگان و قرار عدم صلاحیت صادر کنیم.
نظر اقلیت
مناط تشخیص صلاحیت زمان تقدیم دادخواست است و قاضی بر فرض شرایط سوال مکلف به رسیدگی است.