تاریخ نظریه: 1396/10/25
شماره نظریه: 7/96/2568
شماره پرونده: 1618-10/16-96
استعلام:
یک راکب موتورسیلکت در اثر تصادف با خودروی پراید فوت می‌نماید مطابق نظریه هیأت کارشناسان متوفی مقصر حادثه اعلام می‌گردد متوفی فاقد گواهی‌نامه و بیمه نامه شخص ثالث می‌باشد.
س: آیا وراث اولیاء دم متوفی می‌توانند دیه راننده متوفی مسبب حادثه که مقصر و فاقد بیمه نامه و گواهی‌نامه است را از صندوق تأمین خسارت های بدنی مطالبه کنند یا فقط اشخاص ثالث می‌توانند دیه را از صندوق تأمین خسارت‌های بدنی مطالبه کنند و وراث اولیاء دم راننده مسبب حادثه متوفی و مقصر که فاقد گواهی‌نامه و بیمه نامه است نمی‌توانند مطالبه کنند؟
نظر اول: صندوق تأمین خسارت های بدنی با توجه به بند ب ماده 115 قانون برنامه پنجم توسعه که همانند شخص ثالث راننده از نیز مشمول بیمه شخص ثالث دانسته است باید از عهده خسارات به وراث متوفی برآیند.
نظر دوم: طبق بند ت ماده 1 قانون بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث وراث حوادث ناشی از وسایل نقلیه شخص ثالث هر شخصی است که به سبب حوادث موضوع این قانون دچار خسارت بدنی و یا مالی شود به استثنای راننده مسبب حادثه و ماده 21 قانون فوق الذکر بیان کرده به منظور حمایت از زیان دیدگان حوادث ناشی از وسایل نقلیه خسارت های بدنی وارد به اشخاص ثالث که به علت فقدان.. بیمه نامه... مطابق مقررات این قانون.... توسط صندوق مستقلی به نام صندوق تأمین خسارت‌های بدنی جبران می‌شود بنابراین صندوق تأمین خسارت‌های بدنی فقط دیه اشخاص ثالث را پرداخت می‌کند و دیه راننده مسبب حادثه که مقصر و بدون گواهی نامه و بیمه نامه است را قانون فوق الذکر بیان نکرده و بدون قانون در خصوص این موضوع نمی‌توان صندوق تأمین خسارت های بدنی را محکوم به پرداخت دیه کرد.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
صندوق جبران خسارت‌های بدنی موضوع ماده 21 قانون بیمه اجباری، خسارات وارد شده به شخص ثالث در راستای حمایت از اشخاص ثالث زیان دیده ایجاد شده و راننده مسبب حادثه به صراحت بند «ت» ماده 1 قانون مذکور «ثالث» تلقی نمی‌شود و در فرض سوال، ورثه او نمی‌توانند از حمایت‌های صندوق بهره‌مند شوند.