صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1396/09/20
برگزار شده توسط: استان گیلان/ شهر رشت
موضوع
جلب ثالث اصلی و تبعی در آیین دادرسی مدنی
پرسش
با توجه به عدم تفکیک مقررات جلب ثالث اصلی از تبعی در قانون آیین دادرسی مدنی سوالات زیر مطرح می‌گردد.
سوال اول: آیا اختیار دادگاه در تفکیک دادخواست جلب ثالث از دادخواست اصلی ناظر بر هر دو نوع جلب ثالث (اصلی و تبعی) است یا فقط شامل جلب ثالث اصلی می‌شود ؟
سوال دوم:
اساساً تفکیک جلب ثالث اصلی و تبعی در مرحله تجدیدنظر با توجه به تکلیف دادگاه به رسیدگی پس از تفکیک برابر قسمت اخیر ماده 139 و به ویژه با لحاظ ممنوعیت دادگاه تجدیدنظر در رسیدگی ابتدایی و نخستین برابر ماده 349 به چه ترتیب و چگونه خواهد بود ؟
سوال سوم:
آیا مجلوب ثالث تبعی در مرحله تجدیدنظر برای اعمال حقوق دفاعی خویش می‌تواند مبادرت به طرح دعوی تقابل نماید؟ یا به عنوان وارد ثالث با طرح دعوی مستقل برای خود وارد دعوی اصلی گردد ؟
نظر هیئت عالی
اولاً، دعوی جلب ثالث تبعی، دعوای مستقلی نبوده و به لحاظ وابستگی کامل به دعوی اصلی قابلیت رسیدگی مستقل وجداگانه ندارد.
ثانیاً، دعوی جلب ثالث تبعی درمحاکم تجدیدنظر نیز قابلیت تفکیک برای رسیدگی علیحده ندارد؛ ولی در دعوی جلب ثالث اصلی در صورتی که در دادگاه تجدیدنظر طرح شده باشد، قابل تفکیک از دعوای اصلی است و برای رسیدگی باید به دادگاه نخستین ارسال شود.
ثالثاً، دعوی جلب ثالث تبعی چون دعوی مستقلی نیست، بنابراین امکان طرح دعوی تقابل از طرف مجلوب وجود ندارد.
نظر اکثریت
نظر اکثریت سوال اول: با توجه به اینکه در دعوای جلب ثالث تبعی از سوی خواهان جالب ثالث خواسته مستقلی علیه مجلوب ثالث طرح نمی شود و جلب ثالث تبعی در مواردی که قصد خواهان این است که آثار محکومیت احتمالی طرف مقابل را به ثالث نیز تسری دهد یا در مواردی که ثالث برای تقویت موضع جالب، به دادرسی فراخوانده می‌شود تا وی را در جهت پاسخگویی به ادعای طرف مقابل یاری برساند خوانده به معنای اخص محسوب نمی شود و اساساً در این موارد دعوای جلب ثالث قابلیت رسیدگی مستقل را ندارد و در فرض احراز اینکه جلب ثالث به قصد تأخیر در رسیدگی باشد نیز دعوای جلب ثالث تبعی قابل تفکیک نیست و باید توأم با دعوای اصلی مورد رسیدگی قرار گیرد و از کلمه «می تواند » در ماده 139 قانون آیین دادرسی مدنی نیز این امر مستفاد می‌گردد.
اتفاق نظر سوال دوم:اتفاق نظر:
با توجه به پاسخ سوال اول، جلب ثالث تبعی اساساً قابلیت رسیدگی مستقل را نداشته و قابل تفکیک نیست باید در محکمه تجدیدنظر توأم با دعوای اصلی مورد رسیدگی و صدور رای مقتضی قرار گیرد لیکن در مورد دعوای جلب ثالث اصلی چنانچه دادگاه بر اساس ماده 139 قانون آیین دادرسی مدنی دعوا را تفکیک نماید باید دادگاه تجدیدنظر به دعوای جلب ثالث اصلی تفکیک شده جداگانه رسیدگی و رای مقتضی صادر کند و این رسیدگی ابتدایی استثنایی بر ماده 7 قانون آیین دادرسی مدنی بوده و از ظهور کلمه « رسیدگی » در ماده 139 قانون مذکور این معنا مستفاد می‌گردد.
نظر اکثریت سوال سوم:
با توجه به اینکه در دعوای جلب ثالث تبعی جالب ثالث خواسته مستقلی طرح نمی کند و مجلوب ثالث از نظر شکلی خوانده دعوا قرار می‌گیرد بنابراین نمی تواند مبادرت به طرح دعوای تقابل نماید و چون مجلوب ثالث عنوان ثالث را در دادرسی دارد نمی تواند به عنوان وارد ثالث اقامه دعوا کند.
نظر اقلیت
نظر اقلیت سوال اول:
با توجه به اینکه مقنن جلب ثالث را به اصلی و تبعی تقسیم بندی ننموده است و با عنایت به ماده 139 قانون آیین دادرسی مدنی ملاک تفکیک دادخواست جلب ثالث از دعوای اصلی احراز اینکه جلب ثالث به منظور تأخیر در رسیدگی است می‌باشد، در این فرض تفاوتی بین جلب ثالث اصلی و تبعی وجود ندارد و در صورت احراز اینکه قصد خواهان از جلب ثالث تاخیر در رسیدگی است در هر دو حالت باید دادخواست جلب ثالث تفکیک و به طور جداگانه رسیدگی شود.
نظر اقلیت سوال سوم:
با توجه به صدر ماده 139 قانون آیین دادرسی مدنی مجلوب ثالث (اصلی و تبعی) خوانده دعوا محسوب می‌شود و تمام مقررات راجع به خوانده درباره او جاری است می‌تواند مبادرت به طرح دعوای تقابل نماید.