تاریخ نظریه: 1399/05/05
شماره نظریه: 7/99/494
شماره پرونده: 99-186/2-494ک
استعلام:
بر اساس بند «پ» ماده 6 قانون کاهش مجازات حبس تعزیری مصوب 1399 بیان فرمایید:
1- برای تبدیل مصادره کل اموال به جزای نقدی درجه یک تا چهار، آیا این ضابطه در مورد همه جرایم از جمله جرایم مربوط به مواد مخدر و روانگردان است و یا این‌که مختص جرایم عمومی و غیر از مواد مخدر و روانگردان است؟
2- در صورتی که مطلق است، آیا برای اموال حاصل از جرم که منشاء آن واضح است، دادگاه تکلیفی ندارد و این اموال نامشروع باید تحویل مجرم شود؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
1- از آن‌جا که به موجب ماده 38 قانون مبارزه با مواد مخدر مصوب 1367 با اصلاحات و الحاقات بعدی در مورد نحوه تخفیف مجازات‌های تعزیری در قانون مزبور مقررات خاصی پیش‌بینی شده است؛ لذا ماده 37 قانون مجازات اسلامی اصلاحی 1399 در جرایم موضوع قانون مبارزه با مواد مخدر قابل اعمال نیست.
2- بند «پ» ماده 37 قانون مجازات اسلامی اصلاحی 1399 دایر بر امکان تبدیل «مصادره کل اموال» به جزای نقدی درجه یک تا چهار، منصرف از ضبط اموالی است که دلیل یا وسیله ارتکاب جرم بوده، از جرم تحصیل شده، حین ارتکاب استعمال و یا برای استعمال اختصاص داده شده است؛ بلکه این بند از ماده 37 ناظر به موردی است که مصادره اموال به شرح مقرر در ماده 19 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 به عنوان مجازات مقرر شده باشد که در حال حاضر تنها مصداق آن، بند «ب» ماده 20 با رعایت ماده 22 همین قانون است. بنابراین تبدیل ضبط اموالی که دلیل یا وسیله ارتکاب جرم بوده یا از جرم تحصیل شده یا حین ارتکاب استعمال و یا برای استعمال اختصاص داده شده است؛ به جزای نقدی فاقد وجاهت قانونی است.