صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1397/08/20
برگزار شده توسط: استان قزوین/ شهر الوند
موضوع
تقسیط جزای نقدی موضوع مواد مخدر توسط قاضی اجرای احکام کیفری
پرسش
آیا قاضی اجرای احکام کیفری می‌تواند بر اساس تبصره 1 ماده 31 قانون مبارزه با مواد مخدر محکومیت جزای نقدی مندرج در دادنامه را در جرایم مربوط به مواد مخدر تقسیط نماید، یا اینکه این موضوع در صلاحیت دادگاه صادر کننده حکم می‌باشد؟
نظر هیئت عالی
نظریه اکثریت که مستظهر به نظریه شماره 2067/95/7 مورخ 19/8/95 به شرح بین الهلالین می‌باشد (با توجه به اینکه در قانون آئین دادرسی کیفری مصوب 1392 و اصلاحات و الحاقات بعدی، نصی بر نسخ ماده 31 قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر وجود ندارد و نسخ ماده 32 این قانون به موجب ماده 570 قانون صدرالذکر نیز تلویحاً دلالت بر بقای مقررات ماده 31 فوق‌الذکر دارد، بنابراین به نظر می‌رسد، در خصوص حداکثر حبس بدل از جزای نقدی و نیز تقسیط جزای نقدی محکومان به جرایم مواد مخدر توسط مقام تجویز کننده تقسیط جزای نقدی که همان قاضی اجرای احکام مربوطه است، همچنان باید مطابق مقررات ماده 31 قانون فوق‌الذکر به عمل آید) مورد تائید اعضای هیأت عالی نشست‌های قضایی کیفری است.
نظر اکثریت
1- ظاهر تبصره یک ماده 31 از قانون مبارزه با مواد مخدر در مقام بیان زمان اجرای تقسیط جزای نقدی است، نه در مقام بیان اینکه قاضی اجرای احکام کیفری می‌تواند جزای نقدی مورد حکم را تقسیط نماید.
2- مواد 530 الی 533 از قانون آئین دادرسی کیفری مصوب 1392 اطلاق دارد و شامل جرائم مواد مخدر هم می‌شود.
3- بررسی اعسار و حکم به تقسیط جزای نقدی نیازمند تشکیل جلسه دادگاه و اخذ اظهارات شهود می‌باشد که دادگاه این موضوع را بررسی و طبق ذیل ماده 529 آئین دادرسی کیفری در خصوص تأمین متناسب را اخذ می‌نماید و با توضیح فوق این موضوع خارج از اختیارات قاضی اجرای احکام کیفری می‌باشد.
4- در صورتی که قائل به این باشیم که قاضی اجرای احکام کیفری می‌تواند جزای نقدی موصوف را تقسیط نماید، دارای ضمانت اجرا نخواهد بود؛ زیرا تبصره فوق‌الذکر هیچ ضمانت اجرایی در صورت عدم پرداخت اقساط جزای نقدی پیش‌بینی نکرده است؛ (یعنی اینکه در صورت عدم پرداخت به موضوع اقساط توسط محکوم علیه قاضی اجرای احکام کیفری هیچ مستندی جهت بازداشت و حبس محکوم علیه نخواهد داشت و در صورت بازداشت این یک تخلف محسوب خواهد شد. ولی در صورتی که دادگاه این تقسیط را انجام می‌نماید ضمانت اجرای آن در ماده 532 آئین دادرسی کیفری لحاظ شده است. که مقرر می‌دارد حکم تقسیط به وسیله رأی صادر کننده حکم قطعی لغو شود و برای اجرای حکم اقدام قانونی مقتضی انجام گیرد).
5- قانون آئین دادرسی کیفری مصوب 1394 (اصلاحی) از نظر زمانی پس از قانون مبارزه با مواد مخدر به تصویب رسیده است؛ لذا تبصره 1 ماده 31 قانون مبارزه با مواد مخدر مصوب اصلاحی 89 می‌باشد و توسط مواد 529 الی 533 و 507 موارد مغایر قانون آئین دادرسی کیفری نسخ شده است و قابلیت اجرا ندارد.
نظر اقلیت
طبق مفاد تبصره یک ماده 31 قانون مبارزه با مواد مخدر این اختیار برای قاضی اجرای احکام لحاظ شده است.