تاریخ نظریه: 1395/11/23
شماره نظریه: 7/95/3010
شماره پرونده: 59-861/1-474
استعلام:
قانونگذاردر بند ب ماده 29 قانون آئین دادرسی کیفری مصوب 92 ماموران سازمان اطلاعات سپاه را در زمره ضابطین خاص محسوب نموده است که به موجب قوانین خاص و در حدود وظایف محول شده ضابط دادگستری محسوب میشوند.
1- آیا منظور از قوانین خاص در خصوص ماموران سازمان اطلاعات سپاه همان اساسنامه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مصوب 61 میباشد و منظور از وظایف محوله همان وظایف مذکور در مواد 1الی 5 اساسنامه مذکور که شامل جرایم مشتمل برخرابکاری براندازی نظام جمهوری اسلامی یا اقدام علیه انقلاب اسلامی ایران و همچنین در مواقع لزوم همکاری با نیروهای انتظامی جهت برقراری نظم وامنیت و حاکمیت قانون درکشور میباشد؟
2- آیا ماموران سازمان اطلاعات سپاه در پرونده های فساد مالی کلان همچون وزارت اطلاعات ضابط خاص قوهی قضائیه محسوب میشوند؟ در صورت مثبت بودن پاسخ ایشان به موجب کدام قانون و در چارچوب کدام وظایف تعیین شده ضابط خاص قوه قضائیه محسوب میشوند؟
3- آیا مطلق ماموین سپاه در حدود وظایف محوله ضابط قوه ی قضائیه محسوب میشوند یا از میان پرسنل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تنها مامورین سازمان اطلاعات سپاه و نیروی مقاومت بسیج سپاه پاسداران در حدود وظایف محوله قوه قضائیه محسوب میشوند.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
1- مطابق بند ب ماده 29 (اصلاحی 1394/3/24) قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392، ضابطان خاص شامل مقامات و مأمورانی است که به موجب قوانین خاص در حدود وظایف محول شده ضابط دادگستری محسوب میشوند، از قبیل سازمان اطلاعات سپاه و مأموران نیروی مقاومت بسیج سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.......؛ بنابراین، اعضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به صراحت تبصره ماده 5 اساسنامه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مصوب 1361 که قانون خاص است در زمینه مأموریتهای مذکور در مواد 2، 3، 4 و 5 اساسنامه مذکور و نیز در انجام وظیفه مقرر در بند 2 ماده 6 قانون تأسیس وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران مصوب 1362 ضابط دادگستری محسوب میشوند و ضمنا با عنایت به مصوبه شماره 529 شورای عالی امنیت ملی راجع به حفاظت از هواپیماهای غیرنظامی و عنایت به اینکه برابر اصل 176 قانون اساسی، مصوبات شورای عالی امنیت ملی پس از تأیید مقام رهبری قابل اجرا است، سازمان اطلاعات سپاه در این خصوص نیز ضابط دادگستری میباشد.
2- مطابق بند ب ماده 205 قانون برنامه پنجم توسعه کشور مصوب 1389 و ماده 39 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز مصوب 1392 و تبصره یک ماده 4 قانون ارتقای سلامت نظام اداری و مقابله با فساد
در جرایم فساد کلان مالی، صرفا وزارت اطلاعات ضابط دادگستری محسوب شده است؛ بنابراین سازمان اطلاعات سپاه در این موارد ضابط محسوب نمیشود.
3- مقررات خاصی که به شرح مذکور در بند یک، کارکنان سپاه را ضابط محسوب نموده است، کلیه کارکنان سپاه پاسداران را دربرمیگیرد؛ اما این افراد در صورتی ضابط محسوب میشوند که مطابق ماده 30 قانون آیین دادرسی کیفری 1392 و آییننامه اجرایی این ماده، آموزشهای لازم را سپری نموده و کارت ضابطیت را دریافت نموده باشند. بدیهی است مأمورانی که به موجب مصوبات مقام معظم رهبری به عنوان ضابط دادگستری شناخته شدهاند، گروه ضابط خاص دادگستری می-باشند؛ اما از لحاظ لزوم یا عدم لزوم فراگیری برخی مهارتها و گذران دورههای آموزشی و مرجع آموزشدهنده، تابع مصوبات معظمله میباشند.