تاریخ نظریه: 1397/03/30
شماره نظریه: 7/97/659
شماره پرونده: 96-54-2203
استعلام:
با توجه به اینکه بر اساس صدر ماده ی 45 الحاقی به قانون مبارزه با مواد مخدر مصوب 1396 جرم های با مجازات حبس ابد که شرایط بندهای الف تا ت را ندارد به حبس و جزای نقدی درجه ی دو و ضبط اموال ناشی از جرایم مواد مخدر و روان گردان تبدیل می‌شود.
آیا رعایت تناسب در موارد مقرر از جمله ماده ی پنج قانون مبارزه با مواد مخدر و افزایش جزای نقدی به ازای هر کیلوگرم دویست هزار تومان مازاد بر یکصد کیلوگرم موضوع ماده ی پنج ضروری است یا خیر؟
برای مثال آیا قاضی مجاز است برای حمل یکصد و یک کیلوگرم تریاک جزای نقدی یک میلیارد ریال تعیین کند یا باید بین حداقل پانصد و پنجاه میلیون ریال جزای نقدی تا یک میلیارد ریال تناسب را رعایت کرده و برای هر کیلوگرم مواد دویست هزار تومان به حداقل جزای نقدی پانصد و پنجاه میلیون ریال اضافه کند؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
مقنن در ماده واحده الحاقی به قانون مبارزه با مواد مخدر مصوب 1396/7/12 راجع به مرتکبان جرائیم که در این قانون دارای مجازات اعدام یا حبس ابد هستند در صورت عدم احراز شرایط مذکور در این ماده مجازات خفیف تری تعیین کرده است و در حقیقت مجازات قانونی را تبدیل نموده است بنابراین در فرض سوال که در اجرای ماده ی 45 الحاقی به قانون مبارزه با مواد مخدر مصوب 1396/7/12 مجازات حبس ابد مذکور در بند 6 ماده پنج قانون مبارزه با مواد مخدر به حبس و جزای نقدی درجه 2 موضوع ماده ی 19 قانون مجازات اسلامی 1392 تبدیل شده است لزوم تعیین مجازات موضوع بند 5 ماده 5 قانون موصوف مبنی بر افزایش جزای نقدی به ازای هر کیلوگرم دو میلیون ریال مازاد بر یکصد کیلوگرم اساسا منتفی است و دادگاه در تعیین میزان جزای نقدی درجه دو موضوع ماده 19 قانون موصوف بین حداقل و حداکثر دارای اختیار است و مطابق ضوابط عام حاکم بر اعمال اختیار قاضی در تعیین میزان مجازات مانند ذیل ماده 18 قانون مجازات اسلامی 1392 رفتار می‌نماید.