تاریخ نظریه: 1131/10/12
شماره نظریه: 1957/7/95
شماره پرونده: 1453-1/168-95
استعلام:
در پرونده‌ای شخصی به اتهام ایراد و ضرب وجرح عمدی تنها به پرداخت حدود70% دیه محکوم شده است پرونده به اجرای احکام کیفری ارسال شده ولی شاکی علیرغم ابلاغ جهت درخواست دیه مراجعه ننموده است آیا موضوع مذکور مشمول ماده 541 قانون آئین دادرسی کیفری می‌شود؟ و به عبارت دیگر آیا اجرای مجازات دیه منوط به درخواست محکومٌ‌له در واحد اجرای احکام کیفری می‌باشد./
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
با تذکر اینکه مواردی که اجرای مجازات نیاز به درخواست محکوم‌له دارد، علی‌الاصول باید در قانون تصریح شود، با توجه به اصول کلی حاکم بر حقوق جزا و مستفاد از مواد 2 و 22 قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی مصوب 1394/3/23 و مواد 255 و 429 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، منظور از مجازاتهایی که اجرای آن نیاز به مطالبه محکوم‌له دارد، موضوع ماده 541 قانون آیین دادرسی کیفری، دیه، قصاص و حد قذف است. البته در مورد قصاص باید، مطابق ماده 429 قانون مجازات اسلامی 1392، عمل گردد، ضمناً در خصوص دیه عبارت «تقاضای محکوم‌له» مقرر در ماده‌ی 535 قانون آیین دادرسی کیفری1392، نیز موید این نظر است.