تاریخ نظریه: 1397/09/14
شماره نظریه: 7/97/2509
شماره پرونده: 96-168/1-1887
استعلام:
مطابق ماده 278 قانون آئین دادرسی کیفری هرگاه به علت جرم نبودن عمل ارتکابی قرار منع تعقیب صادر و به هر دلیل قطعی شود نمی‌توان بار دیگر متهم را به همان اتهام تعقیب کرد هرگاه به علت فقدان یا عدم کفایت دلیل قرار منع تعقیب صادر و در دادسرا قطعی شود نمی‌توان بار دیگر متهم را به همان اتهام تعقیب کرد مگر پس از کشف دلیل جدید که در این صورت با نظر دادستان برای یک بار قابل تعقیب است و اگر این قرار در دادگاه قطعی شود پس از کشف دلیل جدید به درخواست دادستان می‌توان او را برای یک بار به اجازه دادگاه صالح برای رسیدگی به اتهام تعقیب کرد در صورتی که دادگاه تعقیب مجدد را تجویز کند بازپرس مطابق مقررات رسیدگی می‌کند و مطابق ماده 405 قانون مذکور سایر ترتیبات رسیدگی در دادگاه کیفری یک همان است که برای سایر دادگاه‌های کیفری مقرر گردیده است.
س: چنانچه در پرونده فی المثل زنای به عنف که دردادگاه کیفری یک مطرح و شاکیه پیگیر پرونده خود نشده و دادگاه به جهت فقد ادله قرار منع تعقیب صادر نموده پس از قطعیت دادنامه شاکیه با ارئه دلایل جدید درخواست پیگیری پرونده خود را بنماید در این فرض آیا امکان تعقیب مجدد متهم وجود دارد یا خیر؟ تشریفات ورود مجدد به پرونده به چه صورتی می‌باشد؟ آیا نیاز به ارجاع مجدد از ناحیه معاون ارجاع می‌شود یا خیر.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
1- در فرضی که پرونده به صورت مستقیم در دادگاه کیفری رسیدگی می‌گردد، در واقع دادگاه خود رأساً متکفل انجام مرحله‌ی تحقیقات مقدماتی است و انجام این تحقیقات مقدماتی اعم از تحقیق و تعقیب با توجه به مواد 24 و 102 قانون آیین دادرسی کیفری 1392، و ملاک قسمت ذیل ماده‌ی 341 این قانون باید طبق مقررات مربوط به مرحله‌ی تحقیقات مقدماتی مذکور در بخش دوم همین قانون صورت گیرد، بنابراین در فرض سوال اعمال ماده 278 قانون یاد شده امکان پذیر است و هرگاه قرار منع تعقیب در دادگاه کیفری یک صادر و قطعی شده باشد، دادگاه مذکور پس از ارجاع، مطابق مقررات رسیدگی می‌نماید.
2- تعقیب مجدد با عنایت به ماده ی 405 قانون آیین دادرسی کیفری 1392 ناظر به ماده 338 این قانون مستلزم ارجاع ریس حوزه قضایی یا معاون ارجاع است.