دادگاه صالح رسیدگی به پرونده های سب النبی و توهین به مقدسات

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1396/05/19
برگزار شده توسط: استان فارس/ شهر شیراز

موضوع

دادگاه صالح رسیدگی به پرونده های سب النبی و توهین به مقدسات

پرسش

آیا با تصویب ماده 262 قانون مجازات اسلامی کلیه پرونده های توهین به پیامبر اعظم (ص) و ائمه معصومین علیهم السلام در صلاحیت دادگاه کیفری یک مستوجب اعدام است یا آنکه فقط مواردی در صلاحیت دادگاه فوق است که مشمول عنوان سب النبی باشد؟

نظر هیات عالی

سب النبی و در حکم آن با توجه به قانون مجازات اسلامی ماده 262 در صلاحیت دادگاه کیفری یک می‌باشد؛ مراد از سب هم قذف و دشنام می‌باشد؛ بدیهی است هر اهانتی سب محسوب نمی شود؛ در مواردی که مطالب اهانت آمیز از مصادیق سب نباشد مطابق ماده 513 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات تعیین مجازات می‌گردد و در صلاحیت دادگاه کیفری 2 است.

نظر اکثریت

ماده 262 قانون مجازات اسلامی به تاسی از نظریه مشهور فقهای امامیه سب النبی را صرفاً به معنای دشنام دادن یا قذف نمودن دانسته است و سایر اقسام توهین همانند توهین عملی مشمول این ماده نخواهد بود و موضوع ماده 513 کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی است. به عبارت دیگر منظور ماده 262 فقط توهین از نوع شفاهی آن یا دشنام دادن یا قذف نمودن بوده و سایر اقسام توهین را در بر نمی گیرد. بنابراین اگر سب النبی مصداق خارجی پیدا کرد فقط به شرط توهین شفاهی یا دشنام دادن یا قذف نمودن مستوجب مجازات اعدام و در نتیجه در صلاحیت دادگاه کیفری یک می‌باشد. سایر اقسام توهین به مقدسات در صلاحیت دادگاه کیفری دو قرار دارد.

نظر اقلیت

ماده 262 قانون مجازات اسلامی همانگونه که از نحوه نگارش آن پیداست به تعریف سب النبی پرداخته و منظور از این جرم هر نوع توهین به پیامبر گرامی اسلام (ص) یا ائمه معصومین علیهم السلام یا حضرت فاطمه زهرا (س) می‌باشد؛ به لحاظ منطقی تفاوتی بین کسی که نعوذبالله به این بزرگواران دشنام شفاهی داده یا قذف می کند و کسی که نسبت به ایشان رفتار توهین آمیز دارد وجود نداشته و هردو به یک میزان قابل مجازات هستند. در واقع امر، آنچه منظور مقنن از جدا نمودن ماده 262 بوده است، صرفاً جدا نمودن توهین به بخشی از مقدسات یعنی بزرگواران نامبرده در فوق می‌باشد؛ بقیه موارد توهین به مقدسات در ماده 513 کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی جرم انگاری شده است.