صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: ۱۳۹۹/۰۸/۰۱
برگزار شده توسط: استان مرکزی/ شهر اراک
موضوع
عطف به ما سبق نشدن قانون کاهش مجازات حبس تعزیری
پرسش
درفرض که بزه توهین قبل از لازم الاجرا شدن قانون کاهش مجازات حبس تعزیری محقق شده باشد و در زمان صدور رأی، قانون مذکور لازم الاجرا شده باشد آیا دادگاه می‌تواند حکم به جزای نقدی تا یک میلیون ریال صادر نماید؟
نظر هیئت عالی
با لازم الاجرا شدن (قانون کاهش مجازات حبس تعزیری مصوب ۱۳۹۶) طبق بند (ج) ماده یک این قانون، مجازات بزه موضوع ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مصوب ۱۳۷۵ از (شلاق تا ۷۴ ضربه یا پنجاه هزار تا یک میلیون ریال جزای نقدی) به جزای نقدی درجه شش تبدیل شده است، لذا در فرض سوال که تاریخ ارتکاب بزه توهین، قبل از لازم‌الاجرا شدن قانون صدرالذکر است، هرچند که مجازات سابق این بزه نیز وفق ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۵ بر اساس ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ و تبصره‌های آن (مجازات درجه شش) محسوب می‌شود، ولی به لحاظ اینکه قانون لاحق با حذف مجازات (شلاق) نسبت به قانون سابق اخف است، طبق ماده ۱۰ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ نسبت به جرایم سابق بر وضع آن تا صدور حکم قطعی قابل اعمال است. در نتیجه مجازات مرتکب در استعلام باید بر اساس بند (ج) ماده یک قانون کاهش مجازات حبس تعزیری مصوب ۱۳۹۹ (قانون لا حق) تعیین شود.
نظر اکثریت
با توجه به اینکه بر اساس تصریح انجام گرفته در ماده ۱۰ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ مجازات بایستی به موجب قانونی باشد که قبل از وقوع جرم مقرر شده است و قانون جدید در فرضی نسبت به جرایم سابق بر وضع آن قابلیت اعمال دارد که نسبت به قانون سابق اخف یا از جهاتی مساعدتر به حال مرتکب باشد و در مانحن فیه با توجه به اینکه جرم قبل از لازم الاجرا شدن قانون کاهش مجازات حبس تعزیری محقق شده است حداکثر جزای نقدی تعیین شده برای بزه توهین در ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۵ یک میلیون ریال است ماده ی ۶۰۸ اصلاحی از حیث تعیین جزای نقدی درجه شش برای بزه یاد شده قانون اشد محسوب می‌گردد و نسبت به جرایم سابق بر وضع آن عطف به ماسبق نمی گردد و دادگاه مکلف است به استناد ماده ۶۰۸ قانون تعزیرات و بازدارنده مصوب ۱۳۷۵ جزای نقدی را تعیین نماید.
نظر اقلیت
با توجه به اینکه قانونگذار در ماده ۶۰۸ قانون تعزیرات و مجازاتهای بازدارنده مصوب ۱۳۷۵ برای بزه توهین دو مجازات شلاق تعزیری و جزای نقدی تعیین نموده است و شلاق تعزیری مذکور در ماده یاد شده نسبت به جزای نقدی درجه شش شدیدتر محسوب می‌شود ماده ۶۰۸ اصلاحی در مجموع نسبت به ماده ۶۰۸ سابق اخف و مساعدتر به حال متهم می‌باشد و بر اساس مفاد ماده ۱۰ قانون مجازات اسلامی دادگاه مکلف است بر اساس ماده ۶۰۸ اصلاحی جزای نقدی درجه ۶ تعیین نماید و صدور حکم به جزای نقدی طبق ماده ۶۰۸ سابق صحیح نمی‌باشد.