تاریخ نظریه: 1402/10/09
شماره نظریه: 7/1402/829
شماره پرونده: 1402-9/16-829ح
استعلام:
چنانچه قاضی دادگاه خانواده به درخواست زوج گواهی عدم امکان سازش صادر کند؛ اما به‌رغم قطعیت آن، زوج در مهلت قانونی در دفتر رسمی طلاق صیغه طلاق را ثبت و جاری نکند و سپس زوجه طلاق را در همان دادگاه مطرح کند، آیا قاضی صادرکننده گواهی عدم امکان سازش میتواند نسبت به دعوای طلاق زوجه رسیدگی کند یا از موارد امتناع از رسیدگی است؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
دادگاه برای احراز عدم سازش زوجین یا عسر و حرج زوجه، وضعیت موجود در زمان رسیدگی را ارزیابی می‌کند و در صورت احراز شرایط حسب مورد، گواهی عدم امکان سازش و یا حکم طلاق صادر می‌کند؛ بنابراین، بقای شرایط در زمان اتخاذ تصمیم ملاک عمل دادگاه است و این‌که دادرس امور و شرایطی را در یک برهه زمانی احراز و بر مبنای آن حسب مورد گواهی عدم امکان سازش و یا حکم الزام زوج به طلاق زوجه را صادر کند، مانع از آن نیست تا همان امور و شرایط را برای برهه زمانی دیگری مورد رسیدگی و ارزیابی قرار دهد و با لحاظ وضع موجود، حسب مورد در خصوص عدم امکان سازش زوجین یا عسر و حرج زوجه تصمیم مقتضی را اتخاذ نماید و چنین فرضی از شمول بند «د» ماده 91 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379 خارج است. بر این اساس، در فرض سوال که در دعوای طلاق به درخواست زوج و به‌رغم صدور گواهی عدم امکان سازش، زوج صیغه طلاق را جاری و ثبت نکرده است، دعوای بعدی زوجه مبنی بر طلاق و ارجاع به همان دادگاه صادرکننده گواهی عدم امکان سازش با منع قانونی مواجه نیست.