صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1397/12/01
برگزار شده توسط: استان گلستان/ شهر گالیکش
موضوع
تکلیف بازپرس در صورت مواجهه با جنون متهم و عدم پرداخت هزینه معاینات پزشکی قانونی
پرسش
در فرضی که متهم مدعی جنون است و دلیل کافی جهت اثبات وجود دارد با توجه به تخصصی بودن موضوع و تشخیص این امر که جنون دائمی است یا ادواری اظهار نظر پزشک متخصص الزامی است؛ اظهار نظر پزشک مستلزم پرداخت هزینه می‌باشد متهم اعلام می کند که قادر به پرداخت هزینه نیست. تحمیل هزینه به شاکی و متهم نیز خلاف قانون است شاکی هم تقاضایی جهت اعزام متهم به پزشکی قانونی جهت احراز جنون یا سلامت عقل ندارد واحد حسابداری دادگستری اعلام می کند بودجه ای جهت پرداخت هزینه به منظور معاینه متهم تعریف نشده است؛ دادیار رسیدگی کننده به پرونده چه تصمیمی می‌تواند اتخاذ کند.
نظر هیئت عالی
در خصوص موضوع سوال نظریه شماره 1225/96/7 مورخ 4/6/96 اداره کل حقوقی قوه قضائیه که عیناً نقل می‌گردد مورد تائید هیات عالی است.
با عنایت به ماده 560 قانون آئین دادرسی کیفری 1392 پرداخت هزینه کارشناسی که به تشخیص مقام قضایی صادر شده است، از محل اعتبارات مربوط به قوه قضائیه پرداخت می‌شود و الزام شاکی به پرداخت این هزینه فاقد مجوز قانونی است و عدم پیش بینی اعتبار مربوط و یا مشکلات اجرایی دیگر موجب تغییر حکم قانون نمی شود.
نظر اتفاقی
با توجه به اینکه حسب صلاحیت مواد 14 و 149 و 150 از قانون مجازات اسلامی یکی از شرایط مسولیت کیفری عاقل بودن متهم در زمان ارتکاب جرم است و چنانچه مرتکب جرم در زمان ارتکاب جرم دچار اختلال روانی باشد به نحوی که فاقد اراده یا قوه تمیز باشد مجنون می‌باشد و فاقد مسولیت کیفری است و در فرض اثبات جنون می توان متهم را تا رفع حالت خطرناک در محل مناسب نگهداری نمود و نظر به اینکه حسب صراحت ماده 560 از قانون آیین دادرسی کیفری طرفین پرونده بابت حق الزحمه کارشناسان، مثل پزشکی قانونی نباید وجهی پرداخت نمایند و به استناد ماده 567 از قانون آیین دادرسی کیفری این هزینه باید توسط دولت در ردیف بودجه پیش بینی و پرداخت شود که متاسفانه چنین بودجه ای پرداخت نشده است در عملکرد محاکم بالاخص دادسراها مشکلات عدیده ای را ایجاد کرده است. اگر قرار است طبق قانون عمل شود باید هزینه از طرف حسابداری دادگستری پرداخت شود ولی حسابداری اعلام می کند در این موارد بودجه ای به ایشان داده نشده است وظیفه قانونی بازپرس است که مکاتبه با واحد امور مالی استان به طریق بودجه معرفی به پزشکی قانونی تامین شود.