بررسی مرور زمان مجازات در جرایم مواد مخدر

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1398/05/03
برگزار شده توسط: استان کردستان/ شهر سقز

موضوع

بررسی مرور زمان مجازات در جرایم مواد مخدر

پرسش

شخصی که در سال 1388 مرتکب جرم حمل مواد مخدر از نوع هروئین می‌گردد به دو سال حبس و 50 ضربه شلاق محکوم می‌گردد و رأی صادره نیز در همان سال قطعی شده است. با توجه به بند پ ماده 109 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 جرایم موضوع قانون مبارزه با مواد مخدر مشمول مرور زمان تعقیب، صدور حکم و اجرای مجازات نمی‌شوند و از طرفی نیز به موجب بند ت ماده 11 قانون مورد اشاره قوانین مربوط به مرور زمان نسبت به جرایم سابق بر وضع قانون فوراً اجرا می‌شود. حال سوال این است نظر به اینکه محکوم علیه متواری و ده سال از تاریخ قطعیت رأی گذشته است و با توجه به قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1378 بزه عنوان شده مشمول مرور زمان و به موجب قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 از شمول مرور زمان خارج گردیده است و وکیل متهم طی لایحه‌ای بیان داشته است مجازات محکوم‌ علیه مشمول مرور زمان گردیده است و تقاضای صدور قرار موقوفی اجرا نموده است، تکلیف قاضی اجرای احکام کیفری چیست؟ پاسخ مستدل، تحلیلی و با ذکر مواد و مستندات قانونی باشد.

نظر هیئت عالی

نظریه شماره 7- 98- 1646 مورخ 98/12/4 اداره حقوقی قوه قضائیه به شرح زیر مورد تائید اعضاء هیات عالی است:
چنانچه جرمی بر اساس مواد 173 و 174 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری و قبل از لازم الاجرا شدن قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، مشمول مرور زمان شده باشد، به لحاظ رعایت حقوق مکتسبه متهم یا محکوم علیه باید حسب مورد قرار موقوف ماندن تعقیب یا موقوفی اجرای حکم صادر شود و قانون مجازات اسلامی جدید بر آن حکومت ندارد؛ اما جرمی که تا زمان لازم الاجرا شدن قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 مشمول مرور زمان نشده است، با توجه به صراحت بند ت ماده 11 قانون مذکور مشمول مقررات این قانون است.

نظر اکثریت

مطابق بند پ ماده 109 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 جرایم موضوع قانون مبارزه با مواد مخدر مشمول مرور زمان تعقیب، صدور حکم و اجرای مجازات نمی‌شوند. مطابق ماده 11 قانون مورد اشاره قوانین مربوط به مرور زمان نسبت به جرایم سابق بر وضع قانون، فوراً اجرا می‌شود. لذا به صراحت قانون در فرض سوال چون بزه معنونه از جمله جرایم موضوع قانون مواد مخدر می‌باشد پرونده اجرایی به هر دلیلی از جمله فرار محکوم علیه، مختومه نشده باشد مشمول مرور زمان نمی‌شود و انقضاء و عدم انقضاء مدت مرور زمان در خصوص محکومیت‌های قبل از اجرای قانون جدید در اعمال قواعد جدید مربوط به مرور زمان نقشی ندارد.

نظر اقلیت

نظر به اینکه راجع به موضوع مطروحه حکم قطعیت یافته است چنانچه مدت مرور زمان مجازات داخل در تاریخ اجرای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 باشد حق مرور زمان کیفری محکوم علیه جرایم مربوط به مواد مخدر با لحاظ بند پ ماده 109 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 ساقط و باید مطابق قانون جدید عمل نمود و بزه عنوان شده از مرور زمان خروج موضوعی دارد. اما چنانچه مدت مرور زمان قبل از تصویب و تاریخ اجرای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 منقضی شده باشد و پرونده اجرایی به هر دلیل مختومه نشده باشد قاضی اجرای احکام کیفری باید با صدور قرار موقوفی اجراء به لحاظ شمول مرور زمان مجازات اتخاذ تصمیم نماید زیرا اگر این موضوع مورد پذیرش دادگاه یا اجرای احکام نگیرد با حقوق مکتسبه افراد در تضاد و تنافی می‌باشد.