صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1385/10/10
برگزار شده توسط: استان مازندران/ شهر نور
موضوع
ابلاغ به خوانده مجهول المکان موضوع ماده 73 قانون آیین دادرسی مدنی
پرسش
خواهان دعوایی طرح کرده است که در آن خوانده را مجهول المکان اعلام کرده است. دادخواست و ضمایم آن در روزنامه وفق ماده 73 قانون آیین دادرسی مدنی آگهی شده است آیا جلسات بعدی رسیدگی از جمله قرار تحقیق و معاینه محلی، قرار کارشناسی، قرار ملاحظه سوابق ثبتی و تصمیمات دیگری که در رسیدگی به ادعای خواهان ضرورت داشته باشد نیازمند به آگهی در مطبوعات است یا یک بار آگهی اولیه کفایت می کند؟
نظر هیئت عالی
مطابق ماده 73 قانون آیین دادرسی مدنی مصوب سال 1379، در صورتی ک ه خواهان نتواند نشانی خوانده را معین کند به دادخواست خواهان و دستور دادگاه مفاد دادخواست یک نوبت در یکی از روزنامه های کثیرالانتشار آگهی خواهد شد. تاریخ آگهی تا جلسه رسیدگی نباید کمتر از یک ماه باشد. با مقایسه ماده مرقوم با ماده 100 قانون آیین دادرسی مدنی سابق ملاحظه می‌شود که قانونگذار در قانون سابق مقرر کرده بود اگر بعد از آن ابلاغی به وسیله آگهی لازم شود، فقط یک نوبت آگهی لازم و مدت آن ده روز است در حالی که ماده 73 قانون آیین دادرسی مدنی مصوب سال 1379 برای تصمیمات بعدی دیگر دادگاه از نظر رسیدگی به دلایل، ابلاغ بعدی را در مطبوعات ضروری تشخیص نداده است. بعد از حکم ماده 73 قانون آیین دادرسی مدنی سال 1379 تبصره ماده 302 قانون مذکور در خصوص ابلاغ رأی بر محکوم علیه مجهو ل المکان پیش بینی شده است که موید مراتب فوق و صحت نظر اکثریت قضات دادگستری شهرستان نور می‌باشد.
نظر اکثریت
دلایلی وجود دارد که یک نوبت آگهی در روزنامه را تقویت می کند:
1. رویه قضایی این است که جلسه اول رسیدگی د ر روزنامه آگهی گردد و جلسات بعدی ضرورت ندارد. با صدور رأی، حکم غیابی هم یک نوبت آگهی شده آن گاه در مرحله ی اجرای حکم هم مفاد اجراییه آگهی خواهد شد.
2. با مداقه و ملاحظه قوانین آیین دادرسی مدنی و اجرای احکام مدنی معلوم می‌گردد مقنن هم طبق مواد 73 و تبصره ماده 302 قانون آیین دادرسی مدنی و ماده 9 قانون اجرای احکام مدنی سه بار آگهی، یک بار در مرحله رسیدگی، یک بار در مرحله صدور و ابلاغ رأی و یک نوبت هم در مرحله اجرای حکم را پذیرفته است.
3. ماده 7 قانون آیین دادرسی مدنی جانشین ماده 100 قانون سابق شده است در ماده 100 قانون قبلی سه نوبت آگهی و قید ضرورت وجود داشته است و در ماده 73 یک نوبت آگهی در مرحله رسیدگی کفایت می کند.
4. با توجه به تدابیری که قانونگذار در نحوه اجرای حکم غیابی و حقوقی که محکومٌ علیه غیابی در قبال رأی غیابی داشته یک نوبت آگهی کافی بوده است چرا که اولا: محکومٌ علیه غیابی هر زمان می‌تواند نسبت به آرای غیابی واخواهی کرده و دلایل خود را در مرحله واخواهی ارایه و نسبت به دفاع از خود اقدام کند (مواد 305 و 308 قانون آیین دادرسی مدنی). ثانیاً: طبق تبصره 2 ماده 306 قانون آیین دادرسی مدنی حتّی اجرای حکم غیابی منوط به معرفی ضامن معتبر یا اخذ تأمین متناسب از محکومٌ له خواهد بود که این هم در راستای حفظ حقوق محکومٌ علیه غیابی است و حتّی اجرای حکم هم حقوق وی را تضییع نمی کند. اگر یک بار وقت رسیدگی آگهی گردد منافات با حقوق خوانده نخواهد داشت.
نظر اقلیت
به منظور اجرای دادرسی سالم و عادلانه و اینکه خوانده در هر جلسه تدارک دفاع پیدا کند وقت رسیدگی هرجلسه باید در مطبوعات آگهی گردد. حتّی اداره کل آموزش و تحقیقات قوه قضاییه هم بر این نظر و عقیده است.