صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1398/10/03
برگزار شده توسط: استان گیلان/ شهر رودبار
موضوع
تاثیر دستور کارفرما به کارگر خود در تحقق جرم
پرسش
اگر کارفرما به کارگر خود دستور دهد که به ملک «الف» وارد شود و کارگر نیز به تصور اینکه ملک کارفرمای اوست وارد گردد و سپس مشخص شود که ملک شخصی بوده که کارفرما با او عداوت داشته آیا کارگر وکارفرما هردو مجرمند یا خیر؟
نظر هیات عالی
اولاً ورود به منزل دیگری در صورتی مطابق ماده 694 قانون مجازات اسلامی تعزیرات مصوب 1392 جرم محسوب می‌گردد که به عنف یا تهدید باشد و در فرض سوال، ورود گاهی فاقد خصیصه های یاد شده است و لذا اساساً جرمی واقع نشده است.
ثانیاً: چنانچه کارگر با عنف یا تهدید وارد منزل دیگری شود شخصاً مسئولیت کیفری دارد و کارفرمای وی صرفاً به عنوان معاون در جرم (به واسطه تحریک یا تسهیل در وقوع جرم و...) قابل تعقیب است.
نظر اکثریت
در فرض وقوف کارگر به وجود عداوت مابین کارفرما و صاحب منزلی که بدان وارد شده کارگر مباشر جرم ورود به عنف و کارفرما به عنوان معاون جرم ورود به عنف محسوب می‌شود. چون که در این صورت جرم به صورت مستقیم مستند به کارگر می‌باشد و عنوان معاونت متوجه کارفرما خواهد بود. اما در فرض سوال که کارگر مباشر سوء نیت نداشته کارفرما که در عملیات اجرایی مشارکت نداشته طبق ماده 126 قانون مجازات اسلامی 92 که از قدرت خود نسبت به کارگر استفاده نموده و او را ترغیب به ارتکاب جرم نموده معاون محسوب می‌شود و کارگر به لحاظ فقدان سوء نیت در رفتار به علل شخصی که تاثیری در کارفرما ندارد مجازات نمی گردد.گو اینکه می توان از ماده 496 قانون مجازات اسلامی 1392 در خصوص دستور پزشک به پرستار به نوعی نیز بهره برداری نمود. و عده ای نیز از قائلین اکثریت نظر دارند که کارفرما به عنوان فاعل معنوی و مباشر معنوی جرم محسوب می‌شود و کارگر فاقد سوء نیت در حکم وسیله تلقی می‌گردد. و هرچند کارگر مجازات نمی شود لکن کارفرما به عنوان فاعل مستقل جرم ورود به عنف مجازات می‌گردد.
نظر اقلیت
کارفرما وکارگر هیچکدام مجرم نیستند چون کارگر وقوف به عدوات مابین کارفرما وصاحب منزل نداشته و به تصور اینکه منزل کارفرمای اوست وارد منزل شده است و از نظر کیفری مسئولیتی ندارد و چون فعل مستند به آمر هم نیست بلکه صرفاً حقوقی است و با توجه به ملاکهای مندرج در ماده 126 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392کارفرما نمی تواند معاون تلقی گردد. همچنین مباشر یا فاعل معنوی جرم نیز نبوده و از موارد تسبیب نیز محسوب نمی گردد.