اختیار دادگاه تجدیدنظر در اعمال تخفیف به محکوم علیه علی رغم عدم اعتراض

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1399/07/03
برگزار شده توسط: استان کهگیلویه و بویراحمد/ شهر یاسوج

موضوع

اختیار دادگاه تجدیدنظر در اعمال تخفیف به محکوم علیه علی رغم عدم اعتراض

پرسش

حسب ماده 459 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 دادگاه تجدید نظر اختیار تخفیف در مجازات محکوم علیه علی رغم عدم اعتراض محکوم علیه را دارد.
اولا: اعمال ماده مذکور در چه صورتی است؟ آیا با تجدیدنظرخواهی شاکی و عدم تجدیدنظرخواهی محکوم علیه قابل اعمال است؟ یا اگر دو نفر محکوم علیه داشته باشیم و احدی از ایشان تجدیدنظر خواهی کند آیا در این صورت نیز قابل اعمال است؟
ثانیا: با فرض غیابی بودن رای بدوی و با توجه به تخفیف دادگاه تجدیدنظر: آیا دادگاه تجدیدنظر می بایست در خصوص غیابی بودن و یا حضوری بودن رای محکوم علیه که تجدیدنظرخواهی نکرده اظهار نظر کند و بر فرض عدم اظهار نظر چنانچه محکوم علیه قصد واخواهی داشته باشد باید نسبت به کدام دادنامه واخواهی کند؟
ثالثا: با فرض حضوری بودن رای بدوی و عدم تجدیدنظرخواهی محکوم علیه و اصدار رای تجدیدنظر مستند به ماده مذکور و تخفیف مجازات به وی، در صورتی که متهم قصد اعاده دادرسی داشته باشد کدام یک از آراء می بایست موضوع اعاده دادرسی قرار گیرد؟

نظر هیئت عالی

اعمال مقررات ماده 459 قانون آئین دادرسی کیفری مصوب 1392 و تخفیف در مجازات وی، در مواردی امکان پذیر است که رای صادره در خصوص محکومیت متهم (محکوم علیه) قطعی نشده باشد و به جهات قانونی دادگاه تجدید نظر در مقام رسیدگی به تجدید نظر خواهی، مجاز به ورود در ماهیت رای بدوی باشد. بنابراین نظریه اکثریت قضات محترم دادگستری شهرستان یاسوج در حدود فوق الذکر مورد تایید است.

نظر اکثریت

اکثریت در خصوص بند اول سوال:
با توجه این قسمت از ماده مذکور: (هر چند محکوم علیه تقاضای تجدیدنظر نکرده باشد) ظاهر ماده مطلق می‌باشد و حتی اگر متهم اعتراض نکرده باشد در هر صورت (اعتراض شاکی یا دادستان یا متهمین دیگر پرونده یا عدم اعتراض هیچکدام) قابلیت دریافت تخفیف مجازات را دارا می‌باشد.

نظر اقلیت

اقلیت در خصوص بند اول سوال:
اطلاق ماده ٤٥٩ قانون آیین دادرسی کیفری مغایر با شرط تجدیدنظرخواهی محکوم علیه بوده و تنها کافی است که در اثر تجدیدنظرخواهی یکی از کسانی حق این اقدام را دارند، پرونده به دادگاه تجدیدنظر آمده باشدو در صورت تجدیدنظرخواهی برخی از محکومان در مهلت مقرر، حکم بدوی نسبت به سایر محکومانی که به آن اعتراض نکرده اند، قطعی شده و دادگاه تجدیدنظر نمی تواند مجازات آنها را تخفیف دهد.

نظر ابرازی

نظریه اتفاقی نسبت به بندهای دوم و سوم سوال
بند دوم: دادگاه باید در رای خود غیابی یا حضوری بودن آن را ذکر کرده و چنانچه حکم، ابلاغ قانونی شود، محکوم علیه ظرف مهلت مقرر حق واخواهی نسبت به آن را دارد. تجدیدنظرخواهی شاکی حق واخواهی محکوم علیه و مرحله بدوی رسیدگی به اتهام او را از بین نبرده و چنانچه حکم بدوی هم غیابی بوده و ابلاغ قانونی شده باشد، با واخواهی وی پرونده به دادگاه بدوی ارسال می‌گردد.
بند سوم: در صورت حضوری بودن رای بدوی و تجدیدنظرخواهی شاکی یا دادستان از آن، پرونده به دادگاه تجدیدنظر استان آمده و حکمی که این دادگاه صادر میکند، حکم قطعی(دادگاه صادر کننده رای قطعی) و موضوع اعاده دادرسی خواهد بود.