تاریخ نظریه: 1399/09/29
شماره نظریه: 7/99/1352
شماره پرونده: 99-3/3-1352 ح
استعلام:
منزلی در راستای اجرای دستور تخلیه فوری شورای حل اختلاف تخلیه شده است و متعاقباً به وسیله آرای قطعی کیفری جعلیت و نیز آرای قطعی حقوقی صوری بودن اجاره نامه مذکور اثبات گردیده است و قاضی صادرکننده دستور تخلیه فوری دستور خود را لغو نموده است و دستور اعاده به وضع سابق نموده‌اند ولی در زمان اجرای دستور اعاده به وضع سابق دستور تخلیه شخص ثالث ادعای خریدن منزل موضوع تخلیه از ذی‌نفع دستور تخلیه نموده است و متصرف منزل فوق شده است و ثالث از تخلیه منزل خودداری می‌نماید و واحدی از منزل را به مستاجرین اجاره داده است.
با توجه به شرایط فوق آیا اجرای دستور اعاده به وضع سابق باید اجرا گردد و ثالث اگر مدعی حقی است از مراجع قضایی اقدام نماید یا اجرای دستور اعاده به وضع سابق متوقف شود و ذی‌نفع دستور اجرای اعاده وضع سابق از مراجع قضایی احقاق حق کند.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
با توجه به ملاک ماده 39 قانون اجرای احکام مدنی مصوب 1356 و مواد 16 و17 آیین‌نامه اجرایی قانون روابط موجر و مستأجر مصوب 1378/2/19 هیأت وزیران با اصلاحات بعدی، در صورتی که دستور تخلیه به موقع اجرا گذاشته شود و پس از آن جعلی بودن قرارداد اجاره به موجب رأی قطعی دادگاه اثبات شود، به دلیل ناصواب بودن دستور و منتفی بودن آثار آن و صرف نظر از این‌که ملکِ موضوع دستور به دیگری منتقل شده یا تخلیه شده و به عنوان اجاره در اختیار دیگری قرار گرفته باشد، با دستور قاضی شورای حل اختلاف وضعیت به حالت پیش از اجرای دستور اعاده می‌شود.