صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1400/03/06
برگزار شده توسط: استان آذربایجان شرقی/ شهر اهر
موضوع
اقدام مقتول بر علیه خود
پرسش
قتلی اتفاق می‌افتد اما خود مقتول در کشته شدنش نقش دارد به این صورت که به شکم ایشان چاقویی می‌خورد مردم می‌خواهند به ایشان کمک کرده و به مراکز درمانی بیآورند تا مداوا شود اما مقتول اجازه این کار را نمی‌دهد تا اینکه خونریزی می‌کند و می‌میرد آیا چون در این قضیه مقتول علیه خود اقدام می‌نماید می‌توان قتل را شبه عمدی دانست؟
نظر هیات عالی
با عنایت به ماده 537 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 چنانچه اصل جنایت مستند به عمد یا تقصیر مرتکب باشد اما سرایت آن مستند به عمد یا تقصیر مجنی‌علیه باشد مرتکب نسبت به مورد جنایت ضامن نیست، بنابراین در فرض پرسش، حدود مسئولیت متهم (ضارب و جانی) تنها به اندازه جنایت ارتکابی است و چنانچه بر اساس نظریه پزشکی قانونی وقوع قتل منتسب به مرتکب محسوب نشود بلکه ناشی از سرایت باشد، جانی نسبت به سرایت آن مسئول نخواهد بود.
نظر اکثریت
در این فرض قتل عمد محسوب می‌شود چرا که سبب کشته شدن مقتول، چاقو خوردن وی می‌باشد و اینکه مقتول اجازه کمک مردم را به خودش
نمی‌دهد سبب نمی‌باشد تا بگوییم سبب دوم، سبب اول را قطع نموده است بلکه شرط می‌باشد که از عدم شرط عدم اما از وجودش وجود حاصل نمی‌شود اما از وجود سبب، سبب حاصل می‌شود و از عدمش عدم حاصل می‌گردد.
نظر اقلیت
چون در این قضیه مقتول خودش اجازه کمک را نمی‌دهد که اگر این کار را می‌کرد زودتر به مراکز درمانی رسیده و مداوا می‌شد و کشته نمی‌شد و حال این شخص مانند کسی است که کس دیگری را به داخل آتش هل می‌دهد اما شخص با اینکه می‌تواند از داخل آتش خود را برهاند اینکار را نمی‌کند تا اینکه سوخته و کشته می‌شود بنابراین در این قضیه شبه عمد بودن قتل قابل بررسی است.