صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1397/03/07
برگزار شده توسط: استان قزوین/ شهر آوج
موضوع
اعمال ماده 442 قانون آئین دادرسی کیفری در مجازات های جایگزین حبس
پرسش
چنانچه مجازات جایگزین حبس برای محکوم علیه توسط دادگاه بدوی تعیین شده باشد و محکوم علیه پیش از پایان مهلت تجدید نظر خواهی، با رجوع به دادگاه صادر کننده حکم، حق تجدید نظر خواهی خود را اسقاط یا درخواست تجدید نظر را مسترد نماید و تقاضای تخفیف مجازات کند و دادستان نیز از حکم صادره در خواست تجدید نظر نکرده باشد، آیا تخفیف موضوع ماده 442 قانون آئین دادرسی کیفری در خصوص محکوم علیه اعمال می‌شود ؟
نظر هیئت عالی
با توجه به اینکه مجازات جایگزین حبس در غیر از موارد موضوع ماده 69 قانون مجازات اسلامی 1392 تابعی از مجازات اصلی است و امکان اجرای مجازات اصلی نیز تحت شرایط مقرر قانونی وجود دارد، تخفیف موضوع ماده 442 قانون آئین دادرسی کیفری 1392 (که با لحاظ اطلاق آن بر کلیه جرایم تعزیری قابل تسری است)؛ هم شامل مجازات اصلی و هم شامل مجازات جایگزین حبس به صورت توامان می‌گردد.
نظر اکثریت
ماده 442 را در مجازات اصلی اعمال می کنیم ولی در مجازات جایگزین اعمال نمی کنیم و در صورت اعمال ماده 82 قانون مجازات اسلامی 1392 مجازات اصلی با اعمال تخفیف موضوع ماده 442 قانون آئین دادرسی کیفری اعمال می‌شود، (ماده 442 در حکم سابق توسط دادگاه در مجازات اصلی لحاظ شده است؛ چرا که 1- موارد مذکور در مواد 83 الی 85 قانون مجازات اسلامی مجازات محور هستند و الزامی به کاهش مجازات جایگزین نداریم.
2- مجازات های جایگزین حبس با توجه به اصل فردی کردن مجازات ها تعیین می‌شوند 3- با توجه به استفاده ماده 442 قانون آئین دادرسی کیفری از لفظ (مجازات) و اینکه مجازات های جایگزین حبس در غالب موارد فاقد ویژگی های مجازات ها هستند ماده 442 قانون آئین دادرسی کیفری در خصوص مجازات های جایگزین حبس اعمال نمی شود.
نظر اقلیت
با توجه به اصل تفسیر به نفع متهم و حداقلی بودن اعمال مجازات ماده 442 قانون آئین دادرسی کیفری در فرض سوال اعمال می‌شود.