صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1397/07/10
برگزار شده توسط: استان مرکزی/ شهر ساوه
موضوع
مجازات قانونی معاون در صورت تعدد مجازات برای مباشر
پرسش
چنانچه مجازات قانونی تعیین شده برای مباشر در جرایم تعزیری شامل حبس، شلاق و جزای نقدی باشد؛ در ارتباط با مجازات معاون با لحاظ ماده 127 قانون مجازات اسلامی آیا دادگاه مکلف به تعیین هر سه مجازات است یا خیر؟
نظر هیئت عالی
در جرایم تعزیری اگر مجازات قانونی جرم، مجموع چند نوع مجازات باشد، مجازات معاون نیز از همه آن مجازات ها ولی با یک یا دو درجه پائین تر تعیین می‌شود و چنانچه درجات پائین تر فاقد بعضی از انواع مجازات قانونی جرم باشد به همان نوع یا انواعی که وجود دارد اکتفاء می‌شود؛ نتیجتاً نظریه اکثریت تائید می‌گردد.
نظر اکثریت
دادگاه مکلف به تعیین مجازات شلاق، جزای نقدی و حبس برای معاون در ارتکاب جرم می‌باشد؛ چون اولاً: اصل بر تبعیت مجازات معاون از مباشر است و همچنانکه عنوان معاونت عنوانی عاریه ای از مباشرت می‌باشد مجازات وی نیز تابع مجازات مباشر خواهد بود؛ ثانیاً: تبصره یک ماده 127 قانون مجازات اسلامی مقرر نموده «... مجازات معاون از نوع مجازات قانونی جرم ارتکابی است...» و این عبارت ظهور در این دارد که مجازات معاون با رعایت بند ت ماده 127 قانون اخیر الذکر عیناً مطابق مجازات مباشر بوده و نمی توان مجازاتی متفاوت از مجازات مباشر برای معاون در ارتکاب جرم تعیین کرد.
نظر اقلیت
دادگاه تکلیفی در زمینه تعیین هر سه مجازات برای معاون در ارتکاب جرم نداشته و تعیین یکی از مجازاتها نیز بلامانع است؛ چون اولاً: آنچه در تعیین مجازات معاون اهمیت دارد این است که مجازات معاون کمتر از مجازات مباشر باشد و در فرض سوال با تعیین یکی از مجازات ها برای معاون این موضوع محقق شده است، ثانیاً: قبول نظریه اکثریت مستلزم این است که در برخی جرایم که دارای جزای نقدی مقدر برای مباشر می‌باشند مجازات معاون از حیث جزای نقدی بیشتر از مجازات مباشر باشد؛ مانند بزه اعمال نفوذ بر خلاف حق و تحصیل وجه که مجازات مباشر یک تا سه سال حبس و جزای نقدی از دو هزار ریال الی پانزده هزار ریال می‌باشد و با لحاظ بند ت ماده 127 و نظریه اکثریت، مجازات معاون شش ماه تا دو سال حبس و بیست تا هشتاد میلیون ریال جزای نقدی خواهد بود که از حیث جزای نقدی بیش از مجازات مباشر است.