صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1392/12/12
برگزار شده توسط: استان گلستان/ شهر گرگان
موضوع
نحوه تعیین و پرداخت حق کسب و پیشه و تجارت مستاجر در صورت احراز تخلف مستاجر و تخلیه مشاعی
پرسش
در صورت احراز تخلف مستأجر و تخلیه مشاعی الف - نحوه تعیین و پرداخت حق کسب و پیشه و تجارت مستأجر نسبت به سه نفر موجری که ادعایی ندارند و خواستار استمرار روابط استیجاری با مستأجر هستند چگونه است؟ (تبصره 1 ماده 19 قانون روابط موجر و مستأجر سال 1356) ب - نحوه تصرف مستأجر و 3 نفر موجری که نسبت به او ادعایی ننموده‌اند و همچنین موجری که دادخواست را تقدیم کرده، نسبت به ملک استیجاری چگونه است؟
نظر هیئت عالی
در مورد تخلف انتقال به غیر که براساس تبصره 1 ماده 19 قانون روابط موجر و مستأجر مذکور، حکم تخلیه علیه متصرف یا مستأجر اجرا و در این مورد مستأجر یا متصرف، حسب مورد استحقاق دریافت نصف حق کسب و پیشه یا تجارت را خواهد داشت، موجر محکومٌ‌له باید ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ حکم قطعی حق کسب و پیشه مذکور را ایداع نماید. اجرای حکم نیز با اتخاذ وحدت ملاک از ماده 43 قانون اجرای احکام مدنی امکان‌پذیر است. در نتیجه اتفاق نظرهای اعلام شده تأیید می‌شود.
نظر اتفاقی
الف: با تخلف مستأجر در صورتی‌که استحقاقی از کسب وپیشه داشته باشد موجری که درخواست تخلیه کرده است باید حق مستأجر را پرداخت نماید وچون موجرین دیگر درخواستی نکردند مسئولیتی در این دعوا در قبال پرداخت حق کسب وپیشه ندارند وپرداخت موجر درخواست‌کننده تخلیه در اجرای حکم قانون است.
ب: اجرای حکم به مانند اجرای حکم خلع ید مشاعی موضوع ماده 43 قانون اجرای احکام مدنی است از مستأجر با پرداخت حق کسب و پیشه تخلیه انجام می‌شود اما در مورد تصرف موجر بر محل استجاری مستلزم اخذ رضایت دیگر مالکان مشاعی است. برخی متعقدند با پرداخت حق کسب و پیشه سهم دیگر مالکان مشاعی به وسیله موجری که درخواست تخلیه کرده موجر پرداخت‌کننده جانشین و قائم‌مقام شرکای دیگر شده وبه تصرفات ادامه می‌دهد.