تاریخ نظریه: 1402/06/21
شماره نظریه: 7/1402/438
شماره پرونده: 1402-468-438ک
استعلام:
1- با لحاظ مفاد ماده 478 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392، پس از تجویز اعاده دادرسی و صدور قرار تعویق اجرای حکم و ارجاع پرونده به دادگاه هم‌عرض، آیا باید به فوریت و در وقت فوق‌العاده قرار تامین کیفری صادر تا پس از کارسازی قرار، محکوم‌علیه از زندان آزاد شود و یا آنکه به منظور مطالعه محتویات پرونده و بررسی اسباب و ادله علیه متهم و سپس اتخاذ تصمیم درباره قرار تامین کیفری متناسب، وقت رسیدگی و یا نظارت تعیین و در وقت مقرر قرار تامین کیفری صادر شود؟
2- آیا در ماده 24 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، عبارت «درجه هفت یا هشت» فقط معطوف و ناظر بر جزای نقدی است و یا آنکه حبس را هم شامل می‌شود؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
1- مستفاد از مواد 217، 251 و 478 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392، تجویز اعاده دادرسی موضوع ماده 476 این قانون و تعویق اجرای حکم در اجرای ماده 478 این قانون، به معنای آزادی بدون قید و شرط متهم (محکوم‌علیه) نیست و در هر صورت باید به قید فوریت دادگاه هم‌عرض دادگاه صادر کننده حکم قطعی که پس از تجویز اعاده دادرسی پرونده امر جهت رسیدگی ماهوی به آن ارجاع شده است، با لحاظ معیارهای مذکور در ماده 250 قانون فوق‌الذکر، در خصوص متهم قرار تامین کیفری متناسب صادر کند.
2- به صراحت ماده 24 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، چنانچه محکوم طی مدت اجرای مجازات تکمیلی، مفاد حکم را رعایت نکند، دادگاه صادرکننده حکم برای بار اول مدت مجازات تکمیلی را طبق مقررات این ماده افزایش می‌دهد. در صورت تکرار این موضوع (عدم رعایت مفاد حکم مجازات تکمیلی)، دادگاه می‌تواند بقیه محکومیت مجازات تکمیلی وی را به حبس یا جزای نقدی درجه 7 یا 8 موضوع ماده 19 همین قانون تبدیل کند؛ بنابراین، قاضی اختیار دارد در صورت تکرار، نسبت به تعیین حبس از درجه 7 یا 8 و یا جزای نقدی از درجه 7 یا 8 اقدام کند. لزوم تفسیر مضیق قوانین کیفری و قاعده بیشتر نبودن مجازات تکمیلی از مجازات اصلی، موید این نظر است.