صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1400/09/09
برگزار شده توسط: استان سمنان/ شهر سمنان
موضوع
تصمیم شایسته در برابر دادخواست فرجام خواهی خارج از مهلت قانونی به دادگاه تجدیدنظر(با وجود قابل فرجام خواهی نبودن رای)
پرسش
در پرونده‌ای با موضوع اثبات جعلی بودن سند (عادی یا رسمی)، دادگاه نخستین، حکم بر بطلان دعوی صادر نموده است؛ با تجدیدنظرخواهی از این رای، دادگاه تجدیدنظر ضمن رد تجدیدنظرخواهی؛ دادنامه تجدیدنظرخواسته را تایید و آن را قطعی اعلام کرده است. پس از ابلاغ رای دادگاه تجدیدنظر (با وجود قابل فرجام‌خواهی نبودن رای)، دادخواست فرجام‌خواهی خارج از مهلت قانونی به دادگاه تجدیدنظر ارائه شده است؛ با توجه به مقررات آیین دادرسی مدنی، تصمیم شایسته چیست؟
نظر هیات عالی
طبق مواد 367 و 368 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی، آرایی که قابل فرجام‌خواهی میباشند، مشخص شده است؛ از طرفی تشخیص اینکه چه آرایی مطابق قانون قابل فرجام‌خواهی میباشند با دیوان عالی کشور است اما در فرض سئوال چون دادخواست فرجامی خارج از مهلت قانونی به دادگاه تجدیدنظر به عنوان مرجع صادرکننده رای قطعی ارائه شده است دادگاه تجدیدنظر مکلف است طبق ماده 383 همان قانون، قرار رد دادخواست فرجام‌خواهی صادر نماید؛ همچنین طبق قسمت اخیر ماده 383 قانون مذکور، قرار رد دادخواست فرجام‌خواهی قابل شکایت در دیوان عالی کشور می‌باشد.
نظر اکثریت
طبق مواد 367 و 368 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی، آرایی که قابل فرجام‌خواهی میباشند، مشخص شده است؛ از طرفی، تشخیص اینکه، چه آرایی مطابق قانون، قابل فرجام‌خواهی میباشند، با دیوان عالی کشور است اما در فرض سوال چون دادخواست فرجامی خارج از مهلت قانونی به دادگاه تجدیدنظر به‌عنوان مرجع صادرکننده رای قطعی، ارائه شده است، دادگاه تجدیدنظر مکلف است طبق ماده 383 همان قانون، قرار رد دادخواست فرجام‌خواهی صادر نماید؛ همچنین، طبق قسمت اخیر ماده 383 قانون مذکور، قرار رد دادخواست فرجام‌خواهی قابل شکایت در دیوان عالی کشور می‌باشد.
نظر اقلیت
اگرچه طبق مقررات مواد 367 و 368 قانون مذکور، آرای قابل فرجام احصاء شده است و تشخیص اینکه، رای قابل فرجام هست یا خیر، با دیوان عالی کشور است اما چون دادخواست فرجام‌خواهی خارج از مهلت قانونی ارائه شده است، دادگاه تجدیدنظر مکلف است مطابق ماده 383 همان قانون، قرار رد دادخواست فرجام‌خواهی صادر نماید اما با وحدت ملاک از تبصره 2 ماده 427 قانون آیین دادرسی کیفری، چون اصل رای، قابل فرجام‌خواهی نمی‌باشد، قرار رد دادخواست فرجام‌خواهی، قطعی است.
نظر ابرازی
با لحاظ اینکه تشخیص قابل فرجام‌خواهی بودن یا قابل فرجام‌خواهی نبودن رای فرجام خواسته، با دیوان عالی کشور است؛ لذا دادگاهی که دادخواست به آن ارائه شده است، در مورد اینکه دادخواست فرجامی خارج از مهلت قانونی ارائه شده است، با تکلیف مواجه نیست و پس از تبادل لوایح، پرونده، به دیوان عالی کشور ارسال می‌شود.