صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1400/09/17
برگزار شده توسط: استان کرمان/ شهر راور
موضوع
اقدامات مربوط به تصمیم داور در قالب گزارش اصلاحی است یا رای ؟ - هماهنگ استانی 1 از 8
پرسش
طرفین طبق قراردادی یکی از وکلای دادگستری را به عنوان داور تعیین کرده اند. اختیار صلح و سازش را هم به داور نداده اند. داور رای خود را در قالب گزارش اصلاحی صادر کرده است و صراحتا اعلام کرده این سند صورتجلسه مصالحه فیمابین آقای.... و آقای... تنظیمی توسط داور مرضی الطرفین مفاداٌ به شرح ذیل است:
مطابق ماده 483 قانون آیین دادرسی مدنی اگر داور اختیار صلح و سازش داشته باشد می‌تواند دعوی طرفین را به صلح خاتمه دهد. حال سوالات ذیل مطرح است.
1. تصمیم داور که در قالب گزارش اصلاحی صادر شده عنوان رای داور را دارد یا گزارش اصلاحی؟
2. شخصی که به این تصمیم معترض هست باید دادخواست ابطال رای داور مطرح نماید یا ابطال گزارش اصلاحی؟
3. طرفین ظرف چه مدتی می‌توانند به این تصمیم اعتراض کنند؟
نظر هیات عالی
در فرض سوال با تلقی تصمیم داور به رای ظرف مهلت قانونی قابلیت اعتراض در دادگاه ذی صلاح را دارد.
نظر اکثریت
1- با توجه به اینکه رای شامل حکم و قرار است و ماهیت گزارش اصلاحی نه حکم است و نه قرار لذا نمی توان آن را رای دانست و ماهیت چنین تصمیمی همان گزارش اصلاحی است. به عبارت دیگر داور در این فرض قرارداد جدیدی با ماهیت صلح تنظیم نموده است که با توجه به ماده 483 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی فاقد اعتبار است.
2- با توجه به پاسخ سوال اول باید گفت این تصمیم (گزارش اصلاحی داور) اعتباری ندارد و دادگاه نمی تواند بر مبنای آن اجراییه صادر نماید بنابراین اصلا نیاز به دادخواست ابطال آن نیست. اما با توجه به باطل بودن آن معترض اگر بخواهد می‌تواند دادخواست ابطال گزارش اصلاحی را با استناد به بند 3 ماده 489 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی و همچنین عمومات مربوط به بطلان قرارداد مطرح نماید. هرچند که در ماده 489 قانون مذکور از واژه «رای» استفاده شده است ولی با توجه به اینکه قانون در مورد گزارش اصلاحی که داور اختیار آن را نداشته است ضمانت اجرای مشخص بیان ننموده است، لذا می توان از وحدت ملاک بند 3 ماده 489 و ماده 490 این قانون ظرف بیست روز دادخواست ابطال آن را به دادگاه ارائه نمود
نظر اقلیت
1- ماهیت گزارش اصلاحی که توسط داور صادر شده است همان رای است زیرا در واقع طرفین فصل خصومت را به داور سپرده اند و داور نیز با صدور رای در قالب گزارش اصلاحی فصل خصومت می‌نماید.
2- با توجه به پاسخ فوق معترض باید دادخواست ابطال رای خود را با استناد به بند 3 ماده 489 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مطرح نماید.
3- با توجه به صراحت ماده 490 قانون مذکور فرصت اعتراض بیست روز از تاریخ ابلاغ رای داور می‌باشد.