تاریخ نظریه: 1398/09/26
شماره نظریه: 7/98/1455
شماره پرونده: 98-218-1455 ح
استعلام:
احتراماً چنانچه طی یک دادخواست خواهان خواسته‌های متعددی را که در صلاحیت ذاتی مراجع قضایی متفاوتی است و در عین حال دارای منشاء واحد است یا آنکه با همدیگر ارتباط دارد به شورای حل اختلاف تقدیم نماید مانند تخلیه عین مستاجر و مطالبه اجرت‌المثل مطالبه اجاره بها و مطالبه اجرت‌المثل مطالبه نفقه معوقه زوجه و تعیین و مطالبه نفقه آتی زوجه و فرزندان مشترک آیا قاضی شورا بنا به وحدت مالک ماده 21 از قانون شورای‌های حل اختلاف و نیز ماده 15 از قانون آیین دادرسی مدنی باید در هر دو بخش از خواسته قرار عدم صلاحیت صادر کند یا آنکه با تهیه بدل آن بخش از خواسته را که در صلاحیت ذاتی شورا می‌باشد رسیدگی و نسبت به بخش دیگر قرار عدم صلاحیت صادر نماید.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
مستفاد از ماده 65 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی 1379 اصل، استقلال دعاوی است و دعاوی متعدد گرچه خواهان و خوانده آن واحد باشد علی‌الاصول باید مستقلاً مطرح شود؛ مگر آنکه ارتباط کامل داشته باشند. بنابراین در فرض سوال که دو دعوا در شورای حل اختلاف توأماً مطرح شده است و یکی از آن‌ها در صلاحیت شورا و دیگری در صلاحیت دادگاه عمومی حقوقی و یا دادگاه خانواده است، شورای حل اختلاف با توجه به ماده 65 قانون یادشده و ماده 18 قانون شوراهای حل اختلاف مصوب 1394 باید نسبت به دعوایی که در صلاحیتش می‌باشد، رسیدگی و نسبت به دعوای دیگر قرار عدم صلاحیت صادر کند؛ مگر آنکه بین دو دعوا ارتباط کامل باشد که در این صورت باید در اجرای ماده 21 قانون شورای حل اختلاف مصوب 1394 نسبت به هر دو دعوا قرار عدم صلاحیت صادر نماید.
ضمناً تشخیص این‌که دعاوی مطرح شده در فروض مختلف استعلام با همدیگر ارتباط کامل دارند یا خیر بر عهده مرجع رسیدگی‌کننده است.