تاریخ نظریه: 1396/11/01
شماره نظریه: 7/96/2617
شماره پرونده: 96-9/2-1905
استعلام:
چنانچه زوجه مبادرت به تقدیم دادخواست صدور گواهی عدم امکان سازش طلاق توافقی نمایند لیکن پس از صدور رأی و قطعیت آن به لحاظ عدم تجدید نظرخواهی زوجه با تقدیم لایحه ای به دادگاه اعلام دارد که چون زوج در خارج از دادگاه تعهداتی داشته است و آن را به جا نیاورده است و با توجه به آنکه تاکنون صیغه طلاق جاری نگردیده است حاضر به جاری شدن آن نیست. آیا چنانچه زوج از دادگاه تقاضای صدور گواهی قطعیت برای ارایه به دفترخانه طلاق نماید تکلیف دادگاه با لحاظ ماده 21 آیین نامه اجرایی قانون حمایت خانواده که در تاریخ 27/11/93 به تصویب ریاست قوه رسیده و در 30/11/93 نیز در روزنامه رسمی منتشر گردیده راهکار اجرای صیغه طلاق را فقط در صورتی که زوج متقاضی درخواست صدور گواهی عدم امکان سازش باشد را ارایه کرده است در حالت مذکور چیست؟ آیا راهکار ماده 35 قانون حمایت خانواده در مورد طلاق توافقی که زوجه از حضور در دفتر خانه امتناع کند نیز جریان دارد.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
با عنایت به فرض استعلام مبنی بر «قطعیت گواهی عدم امکان سازش» در خصوص چگونگی اعمال ماده 35 قانون حمایت خانواده مصوب 1391 در فرض عدم حضور زوجه در دفترخانه، موارد زیر قابل ذکر است
اولاً- با توجه به اطلاق ماده 35 قانون فوق‌الذکر، مقررات این ماده قانونی شامل گواهی عدم امکان سازش با هر نوع منشائی می‌باشد؛ خواه ناشی از طلاق توافقی بوده، خواه ناشی از درخواست طلاق از ناحیه زوج باشد. به علاوه توافق در طلاق نمی‌تواند معنایی جز این داشته باشد که زوجین اعلام داشته‌اند هر دو متقاضی طلاق می‌باشند و دادگاه با رعایت کلیه مقررات مربوط، گواهی عدم امکان سازش صادر می‌کند.
ثانیاً- وفق نص ماده 35 قانون حمایت خانواده 1391، در صورتی که زوجه ظرف یک هفته در دفترخانه حاضر نشود، سردفتر به زوجین اخطار می‌کند برای اجرای صیغه طلاق و ثبت آن در دفترخانه، حاضر شوند. در صورت عدم حضور زوجه، صیغه طلاق جاری و پس از ثبت به وسیله دفترخانه، مراتب به اطلاع زوجه می‌رسد.
ثالثاً- در مورد چگونگی پرداخت حق و حقوق زوجه با وصف امتناع وی از حضور در دفتر رسمی طلاق، با عنایت به ماده 29 قانون حمایت خانواده مصوب 1391، از آنجائی‌که دادگاه ضمن رأی خود در مورد طلاق زوجین ]که شامل حکم و گواهی عدم امکان سازش، هر دو می‌گردد[، مکلف است تکلیف کلیه حق و حقوق زوجه را نیز مشخص نماید. بنابراین، اجرا و ثبت طلاق در فرض مورد نظر (عدم حضور زوجه در دفترخانه) منوط به سپردن کلیه حق و حقوق زوجه وفق رأی دادگاه، توسط زوج به حساب سپرده امانی اجرای احکام دادگاه مربوطه است که مطابق مقررات، از سوی دادگاه اعلام می‌گردد و در صورت صدور حکم تقسیط یا اعسار زوج، مطابق آن اقدام می‌شود.