صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1401/02/01
برگزار شده توسط: استان گلستان/ شهر گرگان
موضوع
ضمانت اجرای عدم حضور مشاور و مددکار اجتماعی در جلسه دادگاه کیفری دو
پرسش
آیا حضور مشاور و نیز مددکار اجتماعی سازمان بهزیستی در جلسات دادگاه‌های کیفری دو ویژه اطفال و نوجوانان ضروری است؟ ضمانت اجرای عدم حضور آنان در جلسات دادگاه کیفری دو چیست؟
نظر هیات عالی
در حوزه‌های قضایی که دادگاه‌های اطفال و نوجوانان تشکیل می‌شود، در جلسه دادگاه حضور دو مشاور الزامی است و چنانچه بدون حضور مشاوران دادگاه تشکیل جلسه دهد، جلسه مذکور موافق با ماده 298 قانون آیین دادرسی کیفری نیست. نتیجتاً در صورت طرح پرونده در دادگاه تجدیدنظر مرجع مزبور تکلیف به نقض رای را دارد. مشورتی بودن نظر مشاوران به معنای تشکیل دادگاه بدون حضور آنان نیست. لازم به ذکر است این استنتاج شامل مددکار اجتماعی نمی‌شود.
نظر اکثریت
قوانین آیین دادرسی کیفری در این خصوص آمره است و همانطور که در ماده 2 قانون حمایت خانواده در خصوص دادگاه خانواده نیز آمده است حضور مشاور الزامی است و این عبارت در ماده 298 قانون آیین دادرسی کیفری به سیاق همان عبارت در آن قانون آمده است همچنین تفسیر به نفع متهم نیز ایجاب می‌کند، حضور مشاور برای رسمیت جلسه ضروری باشد؛ فلذا در جرایم موضوع رسیدگی در دادگاه کیفری دو حضور مشاور الزامی است. امّا با توجه به فقدان مقررات دیگر راجع به مددکار اجتماعی عدم حضور وی فاقد ضمانت اجرای موثر است.
نظر اقلیت
در خصوص حضور مشاور بنا بر تبصره 2 ماده 315 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب سال 1392 که در آن آمده است حضور مشاوران در دادگاه کیفری یک الزامی است حکایت از آن دارد حضور آنان در دادگاه کیفری دو الزامی نبوده و عدم حضور آنان فاقد ضمانت اجرا است همچنین ماده 298 قانون آیین دادرسی کیفری با ماده 2 قانون حمایت خانواده مصوب سال 1391 به کلی متفاوت است و در اینجا نظر مشاور صرفاً جنبه مشورتی دارد.