تاریخ نظریه: 1401/10/14
شماره نظریه: 7/1401/504
شماره پرونده: 1401-29/1-504 ح
استعلام:
درخواست نظریه مشورتی، با این توضیح که:
چنانچه یکی از وراث قدرالسهم یکی دیگر از ورثه از حق کسب یا پیشه یا تجارت و سرقفلی مشمول ماده 19 قانون روابط موجر و مستأجر مصوب 1356 را توقیف کند، با توجه به این‌که در این فرض امکان انتقال به غیر پیش‌بینی نشده است و انتقال حق کسب یا پیشه یا تجارت منوط به رضایت مالک است، آیا انتقال حق کسب یا پیشه یا تجارت بین وراث به شرح پیش‌گفته واجد ایراد است؟ همچنین با توجه به منع پیش‌بینی شده در نظریه مشورتی شماره 7/924 مورخ 1391/5/11 آن اداره کل، خواهشمند است به پرسش‌های زیر پاسخ دهید:
1- آیا برگزاری مزایده به نحوی که تمامی وراث و مالک دعوت شوند و در آگهی مزایده قید شود در صورتی که اگر غیر از وراث و مالک برنده مزایده شود، می‌بایست موافقت مالک جلب شود، صحیح است؟
2- در فرض فوق در صورتی که برنده مزایده خود محکوم‌له باشد و یا در فرضی که کسی در مزایده شرکت نکند و محکوم‌له حق کسب یا پیشه یا تجارت را به میزان قدرالسهم محکوم‌علیه قبول کند، آیا نیاز به اجازه مالک است؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
اولاً، در فرض سوال که مفروض آن است پرداخت هزینه برگزاری مزایده به شرح منعکس در استعلام مورد پذیرش قرار گرفته است، صرف درج شرط «التزام برنده مزایده به جلب رضایت مالک عین مستأجره»، خللی در صحت مزایده ایجاد نمی‌کند.
ثانیاً، چنانچه پس از برگزاری مزایده به شرح مندرج در استعلام به علت فقدان خریدار، محکوم‌لها حق کسب، پیشه یا تجارت معادل قدرالسهم محکوم‌علیه به نسبت طلب خود قبول کند، نیازی به جلب رضایت مالک نیست، زیرا در این فرض اساساً انتقال مورد اجاره به غیر، تحقق نیافته است و شخصیت مستأجر متوفی در ورثه ادامه یافته است و مقصود از «غیر»، در ماده 19 قانون روابط موجر و مستأجر مصوب 1356، اشخاصی غیر از ورثه هستند که به صورت قراردادی منافع مورد اجاره به آن‌ها منتقل می‌شود.