تاریخ نظریه: 1395/08/22
شماره نظریه: 7/95/2087
شماره پرونده: 1480-1/168-95
استعلام:
با عنایت به اینکه قانون آیین دادرسی کیفری در بخش (کشف جرم و تحقیقات مقدماتی) مبحث اول از فصل (احضار، جلب و تحقیق از متهم) در خصوص نشر آگهی جهت احضار متهم در دادسرا ساکت است مشخصاً:
1- آیا دادسرا تکلیفی به احضار متهم از طریق نشر آگهی با توجه به سکوت قانونگذار در این بخش داردیا خیر؟
2- آیا مفاد ماده 344 قانون آیین دادرسی کیفری که کیفیت شروع به رسیدگی در دادگاه کیفری را در صورت ممکن نبودن ابلاغ احضاریه به علت معلوم نبودن محل اقامت تجویز نموده است در خصوص دادسرا لازم الرعایه می‌باشد یا خیر؟
3- در صورت عدم حضور متهم علیرغم نشر آگهی و عدم دسترسی به وی با احضار، جلب، ورود به مخفیگاه و سایر تمهیدات قانونی با وصف سکوت قانونگذار صدور قرار جلب به دادرسی و متعاقب آن صدور کیفرخواست به صورت غیابی محمل قانونی دارد یا خیر؟
4- با توجه به اینکه قانون آیین دادرسی کیفری در خصوص نحوه رسیدگی دادگاه کیفری در فرض متواری بودن یا عدم دسترسی به متهم صراحت دارد و در خصوص نحوه تحقیق از متهم با فرض مورد اشاره ساکت است آیا بر نمی آید که فرض قانونگذار این بوده که دادسرا تمام تلاش خود را جهت دسترسی به متهم و تحقیق از وی معمول می دارد و در صورت عدم توفیق پرونده را در صورت وجود دلایل کافی بر ارتکاب بزه از سوی متهم جهت صدور رأی غیابی به دادگاه ارسال دارد؟/ب
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
1) قانون آیین دادرسی کیفری 1392 بر خلاف آنچه که در استعلام ذکر شده است، در خصوص نشر آگهی جهت احضار متهم در دادسرا ساکت نیست و به صراحت در ماده‌ی 174 قانون یاد شده، در این خصوص تعیین تکلیف نموده است و دادسرا در موارد شمول، مکلف به اقدام بر اساس ماده‌ی موصوف است.
2) همان گونه که در پاسخ سوال 1 گفته شد، ماده 174 قانون آیین دادرسی کیفری 1392 که ناظر به مرحله تحقیقات مقدماتی است، در خصوص فرض سوال صراحت دارد، بنابراین نیازی به استفاده از ماده‌ی 344 همین قانون که ناظر به رسیدگی دادگاه‌ها است، وجود ندارد.
3) به دلالت ذیل ماده‌ی 174 قانون آیین دادرسی کیفری 1392، که بیان داشته است «... به موضوع رسیدگی و اظهار عقیده می‌نماید» و نظر به اینکه، اظهار عقیده‌ی مقام قضایی دادسرا به دلالت ماده‌ی 264 قانون موصوف، اصولاً در قالب قرار است، بنابراین؛ در فرض سوال در صورت جمع بودن شرایط قانونی مربوط، صدور قرار جلب به دادرسی و متعاقب آن کیفرخواست برای متهم مجهول المکان بلامانع است.
4) با توجه به پاسخ سوال‌های اول و سوم، پاسخ سوال چهارم روشن است./