تاریخ نظریه: 1402/07/17
شماره نظریه: 7/1402/107
شماره پرونده: 1402-186-107ک
استعلام:
احتراما به استحضار می‌رساند در موارد ذیل محکوم‌علیهم دارای حداقل دو محکومیت قطعی در اجرای احکام کیفری بوده که قاعدتاً یا باید مشمول قواعد تعدد یا تکرار موضوع مواد 134 و 137 قانون مجازات اسلامی و 510 و 511 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی واتقلاب در امور کیفری گردند؛ ولی به علل ذیل قواعد تعدد یا تکرار حسب مورد شامل‌شان نمی‌گردد و اجرای حکم دو پرونده با مشکل مواجه شده و مشخص نیست که آیا باید هر دو مجازات اجرا گردند یا قاعده خاصی شامل‌شان گردد.
در پرونده اول، پرونده در راستای اعمال ماده 511 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور کیفری در جهت اتخاذ تصمیم مناسب ارسال گردید احکام صادره بدین شرح می‌باشد:
1- به موجب دادنامه شماره..... مورخ 1401/6/15 صادره از یکی از شعب کیفری دو در مقام رد درخواست واخواهی به اتهام سرقت موبایل به تحمل 6 ماه حبس و تحمل 30 ضربه شلاق تعزیری و پرداخت رد مال در حق شاکی محکوم گردیده است (تاریخ وقوع جرم 1400/3/10).
2- ایشان همچنین به موجب دادنامه تجمیعی شماره... مورخ 1399/12/28 صادره از یکی از شعب دادگاه انقلاب اسلامی دادگستری به اتهام نگهداری 1/80 گرم هروئین به تحمل 2 سال و 2 ماه حبس و 30 ضربه شلاق تعزیری و پرداخت 12600000 ریال جزای نقدی (به تاریخ وقوع جرم 1398/7/17) و به اتهام نگهداری 10 عدد قرص متادون به پرداخت 150000 ریال جزای نقدی و به اتهام 14/80 گرم شیشه و هرویین به تحمل 6 سال حبس و 55 ضربه شلاق تعزیری و پرداخت مبلغ 45000000 ریال جزای نقدی و به اتهام نگهداری یک گرم گراس و 6 عدد قرص متادون به تحمل 1 ضربه شلاق تعزیری و پرداخت مبلغ 160000 ریال جزای نقدی (به تاریخ وقوع جرم 1398/4/2) محکوم شده است.
پرونده پس از ارسال به دادگاه کیفری دو، دادگاه موخر برابر اعمال قواعد تکرار بیان داشتند که با عنایت به نوع جرم که رسیدگی به آن در صلاحیت دادگاه انقلاب بوده و اینکه قواعد تکرار جرم در این‌گونه بزه‌ها مطابق قانون اصلاح مبارزه با مواد مخدر تابع نظام و قواعد خاص و رسیدگی افتراقی می‌باشد و امکان اعمال تکرار جرم در این‌گونه موارد از سوی کیفری دو منتفی می‌باشد پرونده را اعاده نموده است. 2- در پرونده دوم در خصوص محکوم‌علیه پرونده در راستای اعمال ماده 511 قانون آیین دادرسی به یکی از شعب دادگاه انقلاب اسلامی دادگستری شهرستان قزوین جهت اتخاذ تصمیم مناسب ارسال گردید. احکام صادره بدین شرح می‌باشد:
1- به موجب دادنامه شماره.... مورخ 1399/7/23 صادره از یکی از شعب دادگاه انقلاب به اتهام نگهداری مواد مخدر از نوع هرویین به میزان 7/30 و از نوع شیشه به میزان یک گرم به تحمل 3 سال و 9 ماه حبس و تحمل 35 ضربه شلاق تعزیری و پرداخت 13300000 ریال جزای نقدی در حق صندوق دولت و ضبط کلیه مواد مخدر محکوم گردیده است. تاریخ وقوع جرم 1399/4/25.
2- ایشان همچنین به موجب دادنامه شماره.... مورخ 1401/9/3 صادره از یکی از شعب دادگاه انقلاب به اتهام نگهداری 20 گرم هرویین به تحمل 11 سال و 8 ماه حبس و تحمل 44 ضربه شلاق تعزیری و پرداخت 40000000 تومان جزای نقدی در حق صندوق دولت محکوم شده است که در دادنامه... مورخ 1401/10/14 یک چهارم از مجازات‌های وی کسر شده است. تاریخ وقوع جزم 1400/11/8. پس از ارسال به شعبه گزینه دو بیان داشتند با عنایت به رای وحدت رویه شماره 776 مورخ 1398/2/10 دادنامه صادره این شعبه مشمول قواعد تکرار جرم نمی‌گردد.
3- در پرونده سوم در راستای اعمال ماده 510 قانون آیین دادرسی به یکی از شعب دادگاه جهت اتخاذ تصمیم مناسب ارسال گردد. احکام صادره بدین شرح می‌باشد:
1- ایشان به موجب دادنامه شماره... مورخ 1397/7/11 صادره از یکی از شعب دادگاه به اتهام نگهداری 1 کیلو و 990 گرم شیشه به تحمل 25 سال و 1 ماه حبس و پرداخت 1 میلیارد و 500 میلیون ریال جزای نقدی محکوم شده است که در دادنامه... مورخ 1397/8/29 در مقام اعمال ماده 442 قانون آیین دادرسی کیفری یک چهارم از مجازات وی کسر شده است. تاریخ وقوع جرم 1397/7/8.
2- همچنین به موجب دادنامه شماره... مورخ 1400/6/17 صادره از یکی از شعب دادگاه انقلاب به اتهام نگهداری و فروش 4 کیلو شیشه و 170 گرم و 90 سانت قرص بوپرنورفین به تحمل 30 سال حبس تعزیری و پرداخت 5 میلیارد و 600 میلیون ریال جزای نقدی برای نگهداری شیشه و 25 میلیون ریال جزای نقدی بدل 6 ماه حبس تعزیری برای نگهداری قرص بوپرنورفین ضبط کلیه مواد مخدر محکوم گردیده است که با توجه به اعمال ماده 442 قانون آیین دادرسی کیفری در دادنامه... مورخ 1400/8/23 یک چهارم مجازات وی کسر گردیده است. تاریخ وقوع جرم 1399/7/15.
که پس از ارسال پرونده به شعبه (هر دو رای را یک شعبه صادر نموده است) بیان داشتند در صورت اعمال قواعد تکرار نسبت دادنامه دوم مجازات اخیرالذکر تبدیل به اعدام می‌گردد؛ فلذا مشمول قواعد تکرار نمی‌گردد.
4- در پرونده بعدی، پرونده در راستای اعمال ماده 511 قانون آیین دادرسی به یکی از شعب دادگاه انقلاب جهت اتخاذ تصمیم مناسب ارسال گردد. احکام صادره بدین شرح می‌باشد:
1- ایشان همچنین به موجب دادنامه شماره... مورخ 1397/10/11 صادره از یکی از شعب دادگاه انقلاب شعبه اول دادگاه انقلاب اسلامی دادگستری شهرستان قزوین به اتهام نگهداری 13 گرم هرویین و یک عدد پایپ به تحمل 7 سال حبس و تحمل 35 ضربه شلاق تعزیری و پرداخت 36000000 ریال جزای نقدی و به اتهام نگهداری یک عدد پایپ به تحمل 20 ضربه شلاق محکوم شده است که در دادنامه... مورخ 1397/11/24 یک چهارم از مجازات کسر شده است. تاریخ وقوع جرم 1396/10/27.
2- به موجب دادنامه شماره... مورخ 1398/12/13 صادره از یکی از شعب دادگاه انقلاب به اتهام نگهداری 1/20 گرم هرویین و 50 سانتی گرم شیشه به تحمل دو سال و 8 ماه حبس و تحمل 39 ضربه شلاق تعزیری و پرداخت مبلغ 16200000 ریال جزای نقدی در حق صندوق دولت و ضبط کلیه مواد مخدر محکوم گردیده است. تاریخ وقوع جرم 1398/11/4.
که دادگاه بیان داشته نظر به رای وحدت رویه شماره 776 مشمول قواعد تکرار نمی‌گردد؛ فلذا از شما مقام محترم درخواست ارشاد نسبت به اینکه در موارد بالا و مشابه آن کدام یک از مجازات‌ها و طبق کدام قاعده اجرا گردند را دارم.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
اصل بر این است که هرکس برای ارتکاب جرمی محکوم شود مجازات مندرج در آن حکم در مورد وی اجرا می‌شود و عدم اجرای مجازات، امری استثنایی و نیازمند تصریح قانونی است که در مورد تعدد جرم این تصریح قانونی وجود دارد؛ ولی در مورد تکرار جرم، چنین استثنایی مقرر نشده است؛ بنابراین در فرض سوال، در تعدد جرایم تعزیری برابر بندهای «ث» و «ح» ذیل ماده 134 قانون مجازات اسلامی اصلاحی 1399 فقط مجازات اشد مندرج در دادنامه یا مجازات اشد مقرر در حکم تجمیعی با شرایط مقرر در بندهای یاد‌شده اجرا می‌شود و چنانچه مرتکب، محکومیت کیفری دیگری که مشمول مقررات تکرار جرایم تعزیری است نیز داشته باشد، مجازات اخیر نیز در مورد وی اجرا می‌شود.