قابلیت طرح توآمان دعوای اثبات مالکیت و خلع ید در دادگاه

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1386/04/04
برگزار شده توسط: استان کرمان/ شهر سیرجان

موضوع

قابلیت طرح توآمان دعوای اثبات مالکیت و خلع ید در دادگاه

پرسش

دعاوی خلع ید از اعیان غیرمنقول که مستند دعوای آن یک فقره سند عادی باشد قابلیت استماع ندارد. آیا دعوای اثبات مالکیت و خلع ید توأمان در دادگاه قابلیت طرح و اقامه دارند؟

نظر هیئت عالی

خلع ید از اعیان غیرمنقول، فرع بر اثبات مالکیت است و مطابق رأی وحدت رویه شماره 672/83 هیأت عمومی دیوان‌عالی کشور، دعوای خلع ید به استناد سند عادی قابلیت استماع ندارد.
مدعی در اجرای مواد 47 و 48 قانون ثبت باید در دادخواست خود حسب مورد الزام فروشنده به تنظیم سند رسمی انتقال و خلع ید و تحویل ملک یا اثبات مالکیت در مورد پرونده‌هایی که جریان ثبتی آنها خاتمه نیافته است به طرفیت ایادی قبلی و متعاقباً خلع ید غاصبانه را تقاضا کند.

نظر اکثریت

طبق رأی وحدت رویه شماره 672/83 رسیدگی به دعاوی خلع یدی که مستند دعوای خواهان یک فقره سند عادی است قابلیت استماع در دادگاه را ندارد ولیکن چنان‌چه دعوای اثبات مالکیت توأم با خلع ید مطرح شود، دادگاه پس از بررسی و صدور حکم بر اثبات مالکیت، دعوای خلع ید را نیز مورد پذیرش قرار داده و خوانده را به خلع ید از اعیان غیرمنقول محکوم خواهد کرد.

نظر اقلیت

دعاوی اثبات مالکیت و خلع ید توأمان در دادگاه قابلیت استماع ندارد و منحصراً رسیدگی به دعوای خلع ید به استناد رأی وحدت رویه مذکور فرع بر داشتن سند رسمی است. چنان‌چه خواهان دعوا، سند رسمی دفترچه‌ای یا موضوع ماده 22 قانون ثبت که از طریق اداره ثبت اسناد اخذ می‌شود، نداشته باشد دعوای نامبرده مبنی بر خلع ید نیز قابل استماع نخواهد بود و طرح دعوای اثبات مالکیت نیز در محاکم قابلیت استماع ندارد.