صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1401/02/06
برگزار شده توسط: استان گلستان/ شهر گنبدکاووس
موضوع
جرم انگاری ربودن طفل و رها کردن او بعد از 48 ساعت
پرسش
شخص الف، ب و ج با یکدیگر به قصد ربایش طفلی در محل سکونت آن حاضر می‌شوند، آقای ج که مالک و راننده خودرو می‌باشد در خودرو منتظر می‌ماند و آقایان الف و ب با حضور طفل در کوچه او را به زور داخل خودرو انداخته و به شهرستان آزادشهر منتقل و در دامداری متعلق به آقای الف او را به مدت 48 ساعت نگهداری و سپس او را با اراده خود آزاد می‌نمایند.
الف- لذا عناوین اتهامی الف- ب و ج را بیان نمایید.
ب ارکان مادی بزه آدم ربایی در فرض سوال شامل کدام رفتارها می‌گردد.
نظر هیات عالی
هر سه نفر از زمانی که طفل را می‌ربایند تا زمانی که وی را رها می‌کنند، در عملیات مادی جرم ربایش و مخفی کردن مشارکت دارند و چنانچه مرتکبین افرادی غیر از مقامات و مامورین دولتی و یا دارای حکم مقامات صلاحیت‌دار باشند، نگهداری طفل ربوده شده در فرض سوال جرم مستقل محسوب نمی‌گردد.
نظر اکثریت
در ماده 125 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 قانونگذار محترم دو ملاک را برای شرکت در جرم تعیین می‌نماید. الف: مشارکت در عملیات اجرایی ب: جرم مستند به رفتار همه آنها باشد و در این ماده بیان می‌دارد: که میزان مشارکت در ارتکاب و میزان مجازات موثر نمی‌باشد. در فرض سوال آقایان الف و ب و ج با مشارکت یکدیگر و قصد قبلی اقدام به ربایش طفل می‌کنند و در بزه آدم‌ربایی دو رکن مادی که نیازمند احراز می‌باشد: الف- رکن جابه جایی ب- عدم رضایت بزه دیده، که در فرض سوال دو رکن تحقق یافته است و هر 3 نفر در عملیات اجرایی و مادی جرم شرکت داشته‌اند. شخص الف و ب تا زمانی که طفل را داخل خودرو قرار می‌دهند با توجه به این که نقل مکان به معنای عرفی رخ نداده است، جرم تام آدم ربایی محقق نشده است و پس از حرکت خودرو توسط آقای ج، بزه آدم ربایی به صورت تام محقق می‌گردد و با توجه به احراز دو شرط و ملاک مقرر در ماده 125 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 هر سه شخص مرتکب مشارکت بزه آدم ربایی با وسیله نقلیه موضوع ماده 621 قانون مجازات اسلامی مصوب 1375 گردیده‌اند. پس از تحقق بزه آدم ربایی به صورت کامل، این که بزه‌دیده را به مدت 48 ساعت در دامداری نگهداری نموده‌اند یک جرم علی‌حده می‌باشد، که هر 3 نفر مجدداً در ارتکاب این جرم مداخله داشته‌اند و رفتار آنها مشمول ماده 583 قانون مذکور می‌گردد و این که قانونگذار محترم در ماده 621 قانون مذکور از لفظ مخفی کردن نیز استفاده کرده است، این به این معنا تلقی می‌گردد؛ چرا که بین ربودن و مخفی کردن ملازمه قطعی و همیشگی وجود ندارد.
با توجه به این که در ماده 583 قانون مذکور، قانونگذار محترم در صدر ماده مرتکبین را که ذکر می‌کند در ادامه با آوردن قید (یا غیر آنها) مرتکبین این بزه را غیرمحصور قرار می‌دهد و شامل تمامی افراد می‌گردد.
لذا در نهایت در فرض سوال هر 3 نفر مرتکب 1- مشارکت در آدم ربایی طفل با وسیله نقلیه 2- مشارکت در حبس غیرقانونی، گردیده‌اند.
نظر اقلیت
قانونگذار محترم در ماده 621 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات مصوب 1375رفتارهای مادی شامل ربایش و مخفی کردن می‌داند، که این دو رفتار با یکدیگر متفاوت می‌باشند. لذا قانونگذار محترم در صدد جرم انگاری دو رفتار با یک مجازات می‌باشد. لذا در مواردی که مخفی کردن مسبوق به آدم ربایی باشد، تمامی رفتارها یک جرم محسوب می‌گردد و دارای یک مجازات می‌باشد. لذا در فرض سوال هر 3 نفر از زمانی که طفل را می‌گیرند تا زمانی که او را رها می‌کنند با یکدیگر در عملیات مادی جرم مشارکت دارند و مرتکب یک جرم گردیده‌اند.
در خصوص نظر اکثریت مبنی بر اینکه نگهداشتن طفل در دامداری مشمول ماده 583 قانون مذکور می‌گردد، ایرادی که وجود دارد این ماده مشمول مقامات و مامورین دولتی می‌گردد و شامل اشخاص عادی نمی‌گردد؛ چرا که الف: این ماده در فصل دهم تقصیرات مقامات و مامورین دولتی آمده است، لذا در صدد جرم انگاری رفتارهای مرتکبین خاص می‌باشد و شخصیت مرتکب در این جرایم موضوعیت دارد. ب: ماده مذکور با آوردن قید (بدون حکمی از مقامات صلاحیت دار) تاکید به شخصیت مرتکب دارد که باید مقام یا مامور دولتی یا نیروهای مسلح باشد، چرا که اشخاص عادی که اجرا کننده احکام مقامات صلاحیت دار نمی‌باشند.
لذا در نهایت هر سه نفر مرتکب بزه مشارکت در آدم ربایی طفل با وسیله نقلیه گردیده‌اند و نگهداری طفل به مدت 48 ساعت در دامداری جرم علی‌حده محسوب نمی‌گردد.