زمان خارج شدن محکوم له از اعسار و پرداخت هزینه دادرسی

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1399/05/07
برگزار شده توسط: استان گیلان/ شهر بندر انزلی

موضوع

زمان خارج شدن محکوم له از اعسار و پرداخت هزینه دادرسی

پرسش

مطابق ماده 511 قانون آئین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379، «هرگاه مدعی اعسار در دعوای اصلی محکوم‌له واقع شود و از اعسار خارج گردد، هزینه دادرسی از او دریافت خواهد شد.»
منظور از محکوم له واقع شدن و خروج از اعسار چه زمانی است؟
آیا می‌توان قبل از صدور اجرائیه هزینه دادرسی را از خواهان که اعسارش به اثبات رسیده است وصول کرد و صدور اجرائیه را منوط و موکول به پرداخت آن نمود؟

نظر هیئت عالی

خروج محکوم‌له وقتی است که حکم در فرآیند اجرایی قرار گیرد و محکوم به وصول شود. با ابتناء بر این، نظریه اتفاقی صحیح اعلام می‌گردد.

نظر اتفاقی

ماده 511 قانون آئین دادرسی مدنی مصوب 1379 مشتمل بر دو شرط است: 1- مدعی اعسار، محکوم‌له واقع شود که منظور از حکم، حکم قطعی است زیرا حکم بدوی ممکن است در تجدیدنظر فسخ شود. 2- مدعی اعسار از اعسار خارج شود که به نظر می‌رسد موکول به اجرای حکم است که محکوم به و یا قسمتی از آن که کفاف هزینه دادرسی را بدهد توسط محکوم‌له وصول گردد. بنابراین واحد اجرای احکام موظف است پس از وصول محکوم به یا قسمتی از آن هزینه دادرسی را از آن کسر و مابقی را به حساب محکوم‌له واریز نماید و همانگونه که از ماده 514 قانون آئین دادرسی نیز برداشت می‌شود تا زمانی که تمکن در دارایی و وضعیت خواهان ایجاد نشده نمی‌توانیم از خواهان هزینه دادرسی را مطالبه کنیم مگر اینکه به طریقی مشخص گردد خواهان متمکن شده است.